Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 24

Πέτρες - βότσαλα της Ματίνας Μάμαλη

Τα έργα Πέτρες - βότσαλα, είναι τα πιο αγαπημένα μου και αυτά που βλέποντας τα αρχικά σε μορφή περιοδικού - εφημερίδας με έκαναν να θέλω να τα αποτυπώσω πάνω στα βότσαλα της θάλασσας, δίνοντας και στα δύο ιδιαίτερη μορφή και σχήμα.

Αυτό που συνέβει στο δικό μου μυαλό ήταν ότι αμέσως και τα δύο ξέχωρα αυτά αντικείμενα -φωτογράφια και πέτρα- έγιναν ένα, σαν να ήθελε το ένα να φορέσει το άλλο και να καλύψουν και τα δύο μαζί τα κενά τους αμφίδρομα. Στο τελικό αποτέλεσμα με ικανοποιεί το γεγονός οτι τα βότσαλα αποκτούν χαρακτήρα, ζωή και ένα νόημα ύπαρξης (ξεγλιστρώντας, το σκάνε απο την ανιαρή ομοιότητα τους με εκείνα της θάλασσας). Οι φωτογραφίες παύουν να είναι  απλά φύλα χαρτίού (ευάλωτα) από σελίδες περιοδικών - εφημερίδων και μετατρέπονται σε μικρά εκθέματα που αντέχουν όμως τη φθορά τους στο χρόνο χάρη στις  συμπαγής ιδιότητες της πέτρας.
Η ανάγκη για δημιουργία καθώς και η έντονη επιθυμία να εξερευνήσω και να ανακαλύψω τις δυνατότητες μου ήταν το εισιτήριο γι' αυτό το εικαστικό παιχνίδι μεταξύ φωτογραφίας και πέτρας. Ένα εισιτήριο το οποίο εμένα προσωπικά με μετέφερε σε καποιες αλλες εποχές, εκέινες της ασπρόμαυρης εικόνας, της φιλμ νουαρ εποχής καθώς και στη δεκαετία του 1920 ''με γυναικείο άρωμα'' από josephine Baker, μιας απο τις σημαντικότερες προσωπικότητες στο χώρο της μουσικής και του χoρού αφου θεωρήθηκε (άξια) ως η μεγαλυτερη show woman της εποχής. Μιας επόχής που τα μέσα και η τεχνολογία δεν πρόσθεταν επιπλέον ταλέντο στους καλλιτέχνες ουτε χάριζαν εύσημα με μεταπαρεμβατικά μοντάζ και τα ασύστολα φτιασιδόματα.
Η αναφορά μου στις δύο κυρίες, Ελισάβετ -βασίλισσα της Αγγλίας και Ζακλίν Μπουβιέ (Τζάκι) - Κενεντυ - Ωνάση, δεν εχει να κάνει καθόλου με τον πολιτικό χαρακτήρα των συγγκεκριμένων προσωπικοτήτων αλλα μόνο με το γεγονός ότι κεντριζει το ενδοιαφέρον αυτό το επιμελες κρυμμένο και θλιμμένο βλέμμα τους / δυο σπουδαίων γυναικών που έζησαν κάτω από οικογενειακά (βασιλικά) πρωτόκολα.
Και μιας που αναφέρουμε πρωτόκολα και τίτλους, η σκηνή από την ταινία εποχής Η εποχή της αθωότητας (αρχική μορφή ως βιβλίο της Edith Warton), στην οποία ο Σκορσέζε μας μεταφέρει σε μία χρονική περίοδο που το βαλς και οι όπερες ειναι αφενός τρόπος ζωής και αφετέρου διασκέδαση, οι ήρωες ζουν κάτω από κώδικες καθωσπρεπισμού που επέβαλλε η μεγαλοαστική τάξη της Νεας Υόρκης. Ενός καθωσπρεπισμού κατά τον οποίο τα συναισθήματα και η αυθόρμητη συμπεριφορά των ανθρώπων δεν έχουν το δικαίωμα να υφίστανται ως (φανερές) εκδηλώσεις τους αλλα ποδοπαντούνται βάναυσα ολες οι ελευθερίες της ψυχής και της σωματικής έκφρασης τους (όπως π.χ. τα έντονα συναισθήματα και ο ερωτισμός που προκύπτει ανάμεσα στη Μισέλ Φάιφερ / Κόμμισα Ολένσκα  και τον Daniel Day-Lewis / Νewland Archer, αλλά και την ενθουσιώδη, διψασμένη για γνώση / ψυχρή δε σύζυγο Winona Ryder.
Και φυσικά δεν θα μπορούσα να παραλείψω μια από τις σημαντικότερες σκηνές όλων των εποχων, στην ταινία οροσημο για τον κινηματογράφο Casablanca, όταν ο Χάμφρει Μπόγκαρντ αναγκάζεται να αποχαιρετήσει την Ίνγκριντ Μπέργκμαν θυσιάζοντας ένα μεγάλο ερωτα για ένα μεγάλο σκοπό, εκείνον της αντίστασης και της ελευθερίας.
Σε αντίθεση με όλα αυτά, αρκετά χρόνια μετά, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, έρχεται ο ανατρεπτικός Woody Allen να μας αλλάξει τη διάθεση με το τέραστιο ταλέντο του ως σεναριογράφος, σκηνοθέτης, κωμικός, καταφέρνοντας να κάνει γνωστό ένα πρωτόγνωρο είδος κωμωδίας για τα δεδομένα της εποχής, το stand up comedy, προσφέροντας μεγάλες δόσεις αυτοσαρκασμού πάντα μέσα σε ένα αέναο αγώνα μεταξύ του ίδιου του εαυτού του με σκοπό την αυτοπραγμάωση μέσω της συνεχούς αυτοαπόρριψης. Απολαυστικός και με καθόλου ηθοποιίστικο ύφος, απλά υποδυόμενος τον εαυτό του, προσπαθεί να εξηγήσει στην Τζουλια Ρομπερτς τι τον χαρακτηρίζει και τι όχι, και πως του αρέσει να ζει προκειμένου να την κάνει να το ερωτευθεί.

Τελευταία έμπνευση είναι μια φωτογραφία του Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, κατά τα γυρίσματα της ταινίας 8 1/2 του Φεντερίκο Φελίνι, στην οποία κατά πάσα πιθανότητα το χέρι που φαίνεται είναι του ίδιου του Φελίνι. Ένας Φελίνι που δεν διστάζει να ακροβατεί σε μόνιμη σχεδόν βάση ανάμεσα στο φανταστικό στοιχείο και το ρεαλιστικό, με ένα μοναδικό τρόπο και με σκοπό την αυτοπραγμάτωση μέσω της αυτοαπόρριψης (αλλά και του γενικότερου τρόπου του, άκρως κινηματογραφικού / καλλιτεχνικού και ανήσυχου για τη εποχή του, παρόμοιου με του Woody Allen, με τον τελευταίο να φαίνεται ότι έχει επηρρεαστεί αρκετά από τον Φελίνι).
Ματίνα Μάμαλη
mam1.jpg
mam2.jpg
 mam3.jpg
mam4.jpg
mam5.jpg
mam6.jpg
 mam7.jpg
 mam8.jpg