της Ανθής Ντάρδη
“Νομίζω πως θα μου άρεσε να αποκαλώ τον εαυτό μου “το κορίτσι που ήθελε να γίνει Θεός” ”. Το κορίτσι αυτό ονομάζεται Sylvia Plath. Ποιήτρια, μητέρα , σύζυγος, κόρη, ιδιοφυής, διαταραγμένη , σαφώς προικισμένη και δυστυχώς αυτοκαταστροφική. Μια συλλογή από τα έργα της αμερικανίδας δημιουργού των εκδόσεων ΚΕΔΡΟΣ (την επιμέλεια και τη μετάφραση του βιβλίου πραγματοποίησαν οι Κ. Ηλιοπούλου και Ε. Ηλιοπούλου) , μας φέρνει σε επαφή με το αληθινό πρόσωπο της ποιήτριας S. Plath δίχως τη βιτρίνα και τα φώτα που ακολούθησαν μετά τον θάνατο της. Η Sylvia Plath καταφέρνει στα 30 της χρόνια να πετύχει αυτό που πάντα επιθυμούσε , τον αυτοαφανισμό της. Ο θάνατος αποτελούσε κυρίαρχη θεματική των ποιημάτων της. Μοιάζει σαν ο αιώνιος ύπνος να μπορεί να την απελευθερώσει , να αφήσει το πνεύμα της γαλήνιο να τριγυρνά ανάμεσα στις τουλίπες και τα κυπαρίσσια. Η ποίηση της Plath είναι θεατρική , είναι ένας κόσμος που πρέπει να τον αντιλαμβανόμαστε ως ετερόκοσμο. Μέσα σε αυτήν την ξεχωριστή, αυθύπαρκτη πραγματικότητα η ποιήτρια ( και ταυτόχρονα υποκείμενο των ποιημάτων) ξετυλίγει τα πλάσματα της φαντασίας της, τα γεννάει, τα δημιουργεί , αλλά δεν τα καθοδηγεί στη συνέχεια της ζωής τους. Μέσα από το έργο της, η δημιουργός βιώνει στο έπακρο τους δραματικότερους ρόλους της ζωής της. Της κόρης που πάσχει από το σύνδρομο της Ηλέκτρας και προσπαθεί μάταια να ξορκίσει και να εκδικηθεί το φάντασμα του πατέρας της. Της συζύγου που μέσα στη φυλακή του γάμου της, ανασαίνει μόνο για την ημέρα της απελευθέρωσης της. Του θύματος που εναγωνίως προσκαλεί και προκαλεί επιτακτικά το θάνατο να την πάρει κοντά του. Της γυναίκας που φέρει την ικανότητα της αναγέννησης ( Lady Lazarus) . Η φαντασία της Plath είναι εκείνη που υποκινεί τα στοιχεία της ποίησης της , αλλά σχεδόν με βέβαιο τρόπο τα οδηγεί προς την αυτοκαταστροφή. Το υποκείμενο βιώνει μια πραγματικότητα πνιγηρή, ποτισμένη από θάνατο , από την αδυναμία ομιλίας και αναπνοής. Αυτές οι αδυναμίες όμως, οδηγούν τη δημιουργό σε μεταμορφώσεις που την κάνουν να νιώθει το σώμα και το πνεύμα της ολοκληρωμένο και όχι διαμελισμένα κομμάτια. Η ποίηση της Sylvia Plath είναι συγκινησιακή, δυνατή μα πάνω από όλα ανθρώπινη. Είναι το καθαρό πρόσωπο ενός ανθρώπου που αποζητά την ιδέα της ελευθερίας, της αγάπης και της προσωπικής ολοκλήρωσης. Η Plath καταφέρνει να τα αγγίξει μετά το θάνατο της και έχοντας βιώσει μια ζωή, που όπως μαρτυρούν και τα ποιήματα της, δεν ήταν ιδανική. Τα όνειρα που με τα χρόνια εξελίσσονται σε εφιάλτες , οι γνώριμες και αγαπημένες παρουσίες που γίνονται μισητές καθώς βυθίζονται στο χρόνο , η απεγνωσμένη προσπάθεια για επικοινωνία , η χαμένη ισορροπία που οδηγεί στα άκρα και η αιώνια επιθυμία του αιώνιου, ίσως εκτός από γνωρίσματα της Sylvia Plath είναι και δικά μας …
“Λευκή Γκοντάιβα , ξεφλουδίζομαι – Χέρια νεκρά , νεκρές ακαμψίες .
Και τώρα εγώ Αφρός σταριού, στραφτάλισμα θαλάσσης Το κλάμα του παιδιού
Το λιώνει ο τοίχος. Κι εγώ Είμαι το βέλος,
Η δροσοσταγόνα που ίπταται Αυτοκτονική, ένα με την κούρσα Μέσα στο κόκκινο
Μάτι, το καζάνι της πρωίας. (απόσπασμα από το ποίημα “ Άριελ” )
