Top menu

Θάνος Δραγούμης: "Η δημοκρατία και η ελευθερία απαιτούν υπευθυνότητα"

Συνέντευξη
στον Νέστορα Πουλάκο
 
 
dragoumisyn.jpg
 
 
Συνομιλήσαμε με τον Θάνο Δραγούμη, ή καλύτερα με την λογοτεχνική περσόνα που γράφει ευφάνταστα αστυνομικά μυθιστορήματα στις εκδόσεις Ψυχογιός. Το τελευταίο είναι η Μαύρη Αυγή. Ελλάδα. Αυτοκτονίες πολιτών, συγκρούσεις στους δρόμους και πυρπολημένες τράπεζες. Ανεργία, εξαθλίωση και ουρές για συσσίτια. Την ίδια στιγμή: ένα υψηλόβαθμο στέλεχος μιας ελληνικής πολυεθνικής εταιρείας εκτελείται με 45άρι στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, μια επιφανής δικηγόρος offshore εταιρειών φουντάρει στη θάλασσα του Φαλήρου, ένας φασίστας κομματιάζεται μπροστά στα γραφεία της πολυεθνικής κι ένας επαναστάτης αριστεριστής θερίζεται μέσα στη γιάφκα του με πέντε διατρητικές σφαίρες. Αστυνόμος Βερέμης, ο επονομαζόμενος Μονόφθαλμος. Ντετέκτιβ Μαρόγλου, ιδιάζουσα περίπτωση. Δυο αντιφατικοί ήρωες στο μάτι ενός κυκλώνα από ύποπτες αυτοκτονίες, βομβιστικές επιθέσεις και δολοφονίες εν ψυχρώ. Γύρω τους, ένας χορός από αδίστακτα αρπακτικά. Υπεράκτιες εταιρείες, κρυφές μίζες και ξέπλυμα μαύρου χρήματος, Σέρβοι παρακρατικοί και Έλληνες πολιτικοί. Ψυχροί εκτελεστές, ακροαριστεροί τρομοκράτες και τραμπούκοι νεοναζιστές.  

Για να γράψετε τη Μαύρη Αυγή, επηρεαστήκατε και πόσο από την επικαιρότητα;

Ασφαλώς και επηρεάστηκα από την επικαιρότητα. Το μυθιστόρημα είναι ανατριχιαστικά επίκαιρο και ακριβώς αυτό το νόημα έχει η έκδοσή του. Όταν το έγραφα, ούτε καν εγώ ο ίδιος περίμενα ότι τα πράγματα θα έπαιρναν τόσο άσχημη τροπή, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Δυστυχώς, τα γεγονότα που ζήσαμε τον Οκτώβριο του 2013, ήταν κατά πολύ χειρότερα ακόμη κι από τις πιο μαύρες, γεμάτες βία, σελίδες του βιβλίου.

Ποιο είναι το μήνυμα εκείνο που θέλετε να περάσετε μέσα από την ιστορία σας;

Δεν έχω πρόθεση να περάσω κανένα μήνυμα. Είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, όχι κάποιο πολιτικό λογύδριο ή κάποια δογματική κατήχηση. Θέλω απλώς να είναι ένας ενδιαφέρον καθρέφτης της κοινωνίας που ζούμε, αλλά και του σκηνικού πίσω από τον καθρέφτη γιατί τα γεγονότα δεν προέκυψαν με παρθενογένεση, εκκολάπτονταν μέσα στον ανήθικο νεοπλουτισμό, στην καταναλωτική αφασία και στην πλήρη απαιδευσία μας για τριάντα ολόκληρα χρόνια. Αν κάτι φιλοδοξώ να περάσει στον αναγνώστη, είναι η συνειδητοποίηση ότι η δημοκρατία και η ελευθερία απαιτούν υπευθυνότητα, γνώση και ευαισθησία για να λειτουργήσουν.

Oι δυο ήρωες σας έχουν αναγωγές σε αρχετυπικούς πρωταγωνιστές της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου;

Όχι. Το μυθιστόρημα όμως έχει αναγωγή σε καταστάσεις που γνώρισε η Ευρώπη και η χώρα μας σε ολόκληρο τον προηγούμενο αιώνα. Την άνοδο των ναζί και τον δικό μας εμφύλιο επί παραδείγματι, που σακάτεψε την πατρίδα μας πολύ χειρότερα από τον πόλεμο και την κατοχή που είχαν προηγηθεί. Το ιστορικό πλαίσιο είναι διαφορετικό, αλλά η ουσία των γεγονότων είναι ανατριχιαστικά ίδια. Τι διαφορά είχαν οι κομμουνιστές κι οι ταγματασφαλίτες που έσφαζαν και σφάζονταν στους δρόμους της Αθήνας το Δεκέμβρη του ’44, από τους Χρυσαυγίτες και τους Αριστεριστές που αλληλοσκοτώνονται στους δρόμους μας σήμερα;


Πιστεύετε στη θεωρία των δύο άκρων; Μια και ένας φασίστας και ένας επαναστάτης αριστεριστής τοποθετούνται στο ίδιο πλαίσιο της... μαύρης εικόνας.

Εσείς δηλαδή πιστεύετε ότι θα έπρεπε να τοποθετούνται σε διαφορετική εικόνα μετά τις διπλές εκτελέσεις που έγιναν πριν από ένα μήνα; Αλλά, νομίζω ότι με τα προλεχθέντα ήδη έχω απαντήσει στο ερώτημά σας. Βεβαίως, τώρα πια δεν πιστεύω απλώς στη θεωρία των δύο άκρων. Δυστυχώς, από τον περασμένο Οκτώβριο, έχουμε περάσει στις πράξεις των δύο άκρων. Τη γενίκευση αυτού του φαινομένου πρέπει οπωσδήποτε να προλάβουμε πριν είναι αργά.  

Γιατί νομίζετε ότι τα αστυνομικά μυθιστορήματα είναι της μόδας στη χώρα μας αυτή την εποχή;

Γιατί τα επέβαλλε στη συνείδηση του αναγνώστη η ελεεινή κατάσταση την οποία βιώνουμε όλοι. Και δεν εννοώ μόνο την οικονομική, αλλά κυρίως, την κοινωνική κρίση. Τα αστυνομικά μυθιστορήματα από τη φύση τους έχουν μια δόση ρεπορτάζ μέσα τους, αποτυπώνοντας και κριτικάροντας την περιρρέουσα κοινωνική ατμόσφαιρα. Δυστυχώς, της παρακμής στη συγκεκριμένη, δική μας περίπτωση.

Ένα επίκαιρο βιβλίο σαν τη Μαύρη Αυγή, τι στοιχεία πρέπει να περιέχει ώστε να παραμείνει διαχρονικό;

Έκανα ότι καλύτερο μπορούσα γι’ αυτό όταν το έγραφα. Αλλά δεν ξέρω να σας απαντήσω. Ειλικρινά σας το λέω. Ελπίζω όμως να μπορεί να απαντήσει ο αναγνώστης όταν κλείσει το βιβλίο.