Η Δήμητρα Γκοτοσοπούλου είναι η δημιουργός του blog Minds of Art, όπου αναδεικνύει θέματα για την Τέχνη. Συμμετέχει σε ελληνικές και διεθνείς διοργανώσεις ποίησης και τα ποιήματά της έχουν εκδοθεί σε διεθνή περιοδικά, ανθολογίες και blogs. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά και κάποια είναι υπό μετάφραση στη ρουμανική γλώσσα. Η Δήμητρα Γκοτοσοπούλου ειδικεύεται στην Αμερικανική Λογοτεχνία και Πολιτισμό (Master).
Η Αναστασία Ξυγκάκου είναι ζωγράφος, γλύπτρια και ποιήτρια. Έχει συμμετοχές σε ελληνικές αλλά και διεθνείς εκθέσεις ζωγραφικής, καθώς και σε διοργανώσεις ποίησης. Ποιήματά της έχουν εκδοθεί στην εγκυκλοπαίδεια Βορειοελλαδιτών Λογοτεχνών, σε περιοδικά, στην Ανθολογία βραβευμένων ποιητών της Ενώσεως Συγγραφέων - Λογοτεχνών Ευρώπης (2ος Ποιητικός Διαγωνισμός Θεσσαλονίκης, 4ο - 5ο Φεστιβάλ Ποίησης Θεσ/κης), καθώς και σε άλλες ανθολογίες. Είναι ιδρυτικό μέλος του σώματος εθελοντών Δήμου Θεσ/κης και μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Ζωγράφων Θεσσαλονίκης & Β. Ελλάδας. Παραδίδει εθελοντικά μαθήματα ζωγραφικής στο Ειδικό Ψυχαγωγικό Κέντρο ατόμων με ειδικές ανάγκες του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Γιατί αποφασίσατε να συμμετάσχετε στη διοργάνωση των εκδηλώσεων 100 χιλιάδες ποιητές για την Αλλαγή, από ελληνικής πλευράς;
Δήμητρα Γκοτοσοπούλου: Οι 100 Χιλιάδες Ποιητές για την Αλλαγή δημιουργούν ομάδες παγκοσμίως με στόχο να τονίσουν ζητήματα που αφορούν την κάθε κοινωνία και να προσπαθήσουν να φέρουν την αλλαγή όσο αυτό είναι δυνατό. Η Ελλάδα της κρίσης μαστίζεται καθημερινά από προβλήματα και όταν βυθιζόμαστε, θεωρώ ότι είναι απαραίτητο ο καθένας να κάνει τη δική του προσωπική αλλά και συλλογική προσπάθεια για την αλλαγή. Ο εθελοντισμός μέσα από αυτή την ομάδα είναι για εμάς ένας τρόπος να ξαναφέρουμε την ελπίδα και να έρθουμε πιο κοντά ο ένας στον άλλο.
Η ανταπόκριση που υπήρχε τα πρώτα δυο χρόνια ήταν μεγάλη; Υπήρξε καχυποψία για την προσπάθεια αυτή; Πως αξιολογείτε την πρωτοβουλία σας μετά από δυο διοργανώσεις;
Nana Nestoros: Η ανταπόκριση ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, μάλιστα ξεπέρασε τις προσδοκίες μας, κι αυτό έγινε διότι οι εκδηλώσεις μας είναι ανοιχτές σε όλους όσοι γράφουν ποίηση, επίσης σε όσους ασχολούνται ενεργά με τον ακτιβισμό, αλλά και σε όλα εκείνα τα μέλη της κοινωνίας μας που μπορούν γενικότερα μέσω της τέχνης να δώσουν ένα μήνυμα ειρήνης και αλληλεγγύης. Δεν είμαστε κλειστή ομάδα, δεν πιστεύουμε ότι η ποίηση και η τέχνη αποτελούν προνόμιο κάποιας ελίτ, αντίθετα θεωρούμε ότι είναι όπλα στη φαρέτρα μιας κοινωνίας να προχωρήσει μπροστά και γι’ αυτό πέρα από τους καθιερωμένους ποιητές αγκαλιάζουμε παράλληλα και την έμπνευση του κάθε πολίτη που θέλει να εκθέσει τους προβληματισμούς του μέσω των ποιημάτων του. Μάλιστα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να σημειώσω πως αυτά τα τρία χρόνια της διοργάνωσης ανακάλυψα πόσοι ποιητές κρύβονται γύρω μας, κυκλωμένοι από τα σύγχρονα προβλήματα, καθημερινοί άνθρωποι που κρυφά τα βράδια σαν κλέφτες γράφουν ποιήματα που συνήθως διστάζουν να αποκαλύψουν, ποιήματα όμορφα και βαθιά, βγαλμένα από αληθινό πόνο ή αληθινή αγάπη. Θεωρούμε πως είναι κρίμα σε μια Ελλάδα που οικοδόμησε και ύμνησε την Ποίηση, στη σύγχρονη πλέον εποχή να θεωρείται ένα περίεργο «προνόμιο» λίγων, ή ακόμα και «ταμπού», το να πεις ότι γράφεις ποίηση. Εμείς λοιπόν θέλουμε να σπάσουμε αυτή τη θεώρηση και να μεταδώσουμε το μήνυμα ότι η Ποίηση μας αφορά όλους και σχετίζεται άμεσα με την Παιδεία μιας κοινωνίας, γι’ αυτό θέλουμε να ανοίξουμε αυτόν τον κύκλο ποιητών και να φέρουμε την Ποίηση όσο πιο κοντά γίνεται στην καθημερινότητά μας, να γίνει κομμάτι μας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Μάλιστα για το λόγο αυτό, το Stanford University αναγνώρισε αυτό το γεγονός σαν τη μεγαλύτερη παγκόσμια ανάγνωση ποίησης στην Ιστορία και έτσι έκανε τη συνεργασία μαζί μας, ώστε όλα τα ντοκουμέντα των παγκόσμιων εκδηλώσεων ψηφιοποιούνται και αρχειοθετούνται στο πρόγραμμα LOCKSS. Σε ότι αφορά την καχυποψία, δεν αντιμετωπίσαμε ιδιαίτερα κάτι τέτοιο, ίσως μόνο κάποιες σκέψεις που έκαναν αρχικά μερικοί από τους ποιητές σχετικά με τον παγκόσμιο χαρακτήρα που έχει αυτό το κίνημα, αλλά πολλές φορές μπρος σε κάτι τόσο νέο και ριζοσπαστικό ο καθένας δικαιούται αν θέλει να το βλέπει με σκεπτικισμό. Για εμάς, η δράση και το αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει συνήθως παρά οι δισταγμοί. Πλέον, έπειτα από τρεις διοργανώσεις, αξιολογούμε την προσπάθειά μας ως πετυχημένη. Κι εγώ, επίσης η Δήμητρα, αλλά και η τρίτη διοργανώτρια κα Αναστασία Ξυγκάκου, πιστεύουμε πως βάλαμε το λιθαράκι μας στο να δημιουργηθεί ένας όμορφος κοινωνικός διάλογος μέσω της Ποίησης και της Τέχνης.
Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό που ο Βόλος, ως επαρχιακή αν και μεγάλη πόλη της Ελλάδας, ενδιαφέρεται για το κίνημα αυτό. Το έχει αγκαλιάσει η τοπική κοινωνία; Γιατί πιστεύετε ότι δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί στις μεγάλες πόλεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης;
Δ.Γ.: Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί πολύ το ενδιαφέρον των πολιτών για θέματα πολιτισμού και ανάλογες δράσεις. Και ίσως η κρίση να είναι υπεύθυνη ως ένα βαθμό. Πολλοί συμπολίτες μας δημιουργούν περισσότερες δράσεις για να κρατήσουν ζωντανό τον πολιτισμό σε μια περίοδο που είναι εύκολο να παραμεληθεί και άλλοι αγκαλιάζουν αυτές τις προσπάθειες γιατί έχουν την ανάγκη να ξεφύγουν από την καθημερινότητα και να δούνε κάτι διαφορετικό, να κάνουνε κάτι διαφορετικό. Αυτό είναι φανερό και στην περίπτωση των 100 Χιλιάδων Ποιητών για την Αλλαγή, αφού κάθε χρόνο συμμετέχουν στις δράσεις όλο και περισσότερα νέα πρόσωπα με πολύ διάθεση και αγάπη. Είναι παρήγορο να ξέρεις πως μπορείς να συμμετέχεις σε μια ομάδα συμπολιτών που γνωρίζει τα προβλήματα της καθημερινότητας και μπορεί πραγματικά να καταλάβει την κατάσταση. Στις μεγάλες πόλεις, ακριβώς επειδή γίνονται συνεχώς πολλές δράσεις από πάρα πολλές ομάδες ανθρώπων για διάφορα θέματα, ίσως οι 100 Χιλιάδες Ποιητές για την Αλλαγή να θεωρούνται απλά ένα κίνημα από τα πολλά. Θεωρώ όμως πως υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες εξέλιξης του κινήματος ακριβώς γιατί έχει τον επιπλέον στόχο να προωθήσει μέσα από την τοπική κοινωνία την παγκόσμια αλλαγή.
Μπορείτε να μας διηγηθείτε ένα αισιόδοξο αλλά και ένα ευτράπελο περιστατικό από τις προηγούμενες διοργανώσεις;
N.N.: Το πιο αισιόδοξο περιστατικό αφορά όλες εκείνες τις περιπτώσεις καθημερινών ανθρώπων, ηρώων τις διπλανής πόρτας που δε βολεύτηκαν και συνεχίζουν να αγωνίζονται καθημερινά να επιβιώσουν με ανύπαρκτα ή λιγοστά χρήματα, που είναι όμως παράλληλα πολύτιμοι αφανείς ποιητές με καρδιά και έμπνευση κεντημένη άλλοτε με δάκρυα, άλλοτε με χαρωπή ζεστασιά και ευγνωμοσύνη, άλλες φορές με χιουμοριστικό κυνισμό. Είναι πολύτιμο και τόσο αισιόδοξο να βλέπεις αυτά τα «δέντρα» που «δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό» να απλώνουν τα κλαδιά τους, να σπάζουν επιτέλους την εσωστρέφεια και τη ντροπαλότητα που τους διακρίνει, και να ξετυλίγουν το βαθύτερο εαυτό και τους προβληματισμούς τους μέσα από την Ποίηση, και με τους υπόλοιπους συμπολίτες τους να μοιράζονται ανησυχίες μέσω αυτού του όμορφου κοινωνικού διαλόγου που οικοδομούμε. Κρύβεται τόση ομορφιά γύρω μας, μέσα στους ανθρώπους, κι όταν ενθαρρύνουμε κι εκφράζουμε αυτό το κομμάτι, τότε όλα γίνονται πιο καθαρά και αισιόδοξα. Σε ότι αφορά τα ευτράπελα περιστατικά, φυσικά αποτελούν κι αυτά ένα κομμάτι στο παζλ των εκδηλώσεων. Έχει τύχει, για παράδειγμα, κάποια φορά πάνω σε μελοποιημένα κομμάτια ποίησης που δεν είχαμε κατάλληλο φωτισμό πάνω από το αναλόγιο της κιθάρας, οπότε κάπου οι νότες μπερδεύτηκαν, και έπρεπε να υπάρχει η κατάλληλη ψυχραιμία από την κοπέλα που τραγουδούσε εκείνη την ώρα. Κάθε χρονιά υπάρχει κι ένα ευτράπελο περιστατικό τουλάχιστον, αλλά είναι κι αυτό ένα κομμάτι που αγκαλιάζουμε και το χαιρόμαστε γιατί μας βοηθά να μαθαίνουμε.
Ποιοι είναι οι όροι και ποιες οι προυποθέσεις για τη συμμετοχή ενός ποιητή; Υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός ποιητών συνολικά κάθε φορά;
Δ.Γ.: Δεν υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις. Όποιος ασχολείται με την ποίηση και ενδιαφέρεται να συμμετάσχει απλά επικοινωνεί με τους διοργανωτές και δηλώνει τη συμμετοχή του. Πάντα έχουμε συμμετοχές μέχρι και την τελευταία στιγμή λίγο πριν αρχίσει κάποια εκδήλωση. Αυτό είναι το νόημα των 100 Χιλιάδων Ποιητών για την Αλλαγή. Όπως προαναφέραμε, δεν είναι μια ομάδα που αποτελείται από κάποια ελίτ, αλλά από όλους όσους αγαπούν την ποίηση και την τέχνη και θέλουν να εκφραστούν μέσα από αυτή για τα θέματα που απασχολούν την κοινωνία μας. Δεν υπάρχει ούτε συγκεκριμένος αριθμός συμμετοχών. Ξεκινάμε με μια εκδήλωση και αν δούμε ότι οι συμμετοχές είναι πάρα πολλές μπορούμε να οργανώσουμε και άλλες δράσεις για να ακουστεί η φωνή όλων.
Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα δεδομένα για το κίνημα 100 χιλιάδες ποιητές για την Αλλαγή; Πως ξεκίνησε, ποιος το κινεί αλλά και ποιοι είναι οι στόχοι του μακροπρόθεσμα;
Δ.Γ.: Το κίνημα των 100 Χιλιάδων Ποιητών για την Αλλαγή ξεκίνησε πριν από 3 χρόνια από την Καλιφόρνια. Ιδρυτές είναι ο Michael Rothenberg, ευρέως γνωστός ποιητής, εκδότης του ηλεκτρονικού λογοτεχνικού περιοδικού Bigbridge.org και ακτιβιστής για το περιβάλλον, και η Terri Carrion, ποιήτρια,μεταφράστρια, φωτογράφος, και εκδότρια του Bigbridge.org. Ο στόχος του κινήματος είναι να φέρει κοντά κοινότητες ανθρώπων οι οποίοι ζητούν την περιβαλλοντική, κοινωνική, και πολιτική αλλαγή μέσα στα πλαίσια της ειρήνης και της βιωσιμότητας. Οι καλλιτέχνες υψώνουν τις φωνές τους για θέματα όπως η έλλειψη στέγης, η υπερθέρμανση του πλανήτη, η εκπαίδευση, η ισότητα των φύλων, ο ρατσισμός και η λογοκρισία, μέσα από συναυλίες, απαγγελίες, ομιλίες, εργαστήρια, παραστάσεις και άλλα δρώμενα. Είναι πολύ σημαντικό το ότι οι 100 Χιλιάδες Ποιητές για την Αλλαγή έχουν αναγνωριστεί από το Πανεπιστήμιο του Stanford, όχι μόνο ως ιστορικό γεγονός και ως η μεγαλύτερη απαγγελία ποίησης στην ιστορία, αλλά μάλιστα έχουν αναγνωριστεί ως ένα κίνημα εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Όλα τα αρχεία από τις εκδηλώσεις που βρίσκονται στην ιστοσελίδα www.100tpc.org φυλάσσονται όπως είπαμε στο πρόγραμμα ψηφιακής αρχειοθέτησης LOCKSS.
Πιστεύετε ότι όντως μπορούν χιλιάδες ποιητές να επιτυχούν την όποια αλλαγή; Πως πιστεύετε ότι κάνει καλύτερη τη ζωή μας η ποίηση;
Δ.Γ.: Πρώτα απ’ όλα πρέπει να τονίσουμε ότι το κίνημα πλέον έχει εξαπλωθεί πέρα από τους ποιητές. Σήμερα συμμετέχουν επίσης ζωγράφοι, φωτογράφοι, μουσικοί, μίμοι, street artists κ.ά με καινούριες προσθήκες κάθε χρόνο. Ο στόχος όλων αυτών είναι να ωθήσουν τον κόσμο να κινητοποιηθεί και να κάνει τη δική του προσπάθεια για την αλλαγή. Θέλουμε να δώσουμε το έναυσμα για να αρχίσει η αλλαγή πρώτα απ’όλα από τον ίδιο μας τον εαυτό. Η αλλαγή άλλωστε πρέπει να είναι προσωπική για να μπορέσει να έχει αντίκτυπο και παραέξω. Οι 100 Χιλιάδες Ποιητές λοιπόν μπορούν να προσπαθήσουν για την αλλαγή, αλλά μόνο το ενδιαφέρον και η συμμετοχή όλου του κόσμου μπορεί να φέρει μια πραγματική αλλαγή.
