Π. Μηλιώτης: "Οι εκμεταλλευόμενοι νοσταλγούν το παρελθόν"

Μια ανάσα δρόμο είναι ο τίτλος της ποιητικής σας συλλογής από τις εκδόσεις Ars Nocturna. Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τίτλο;Με το τελευταίο ποίημα η συλλογή κλείνει κύκλωμα με δυνατούς στίχους. Έτσι επέλεξα να ονοματίσω τη συλλογή, με τον τίτλο του τελευταίου ποιήματος.

Τι συμβολίζει για εσάς η Νύχτα;

Η Νύχτα συμβολίζει το άγνωστο, όχι όμως με διάσταση μεταφυσική ή έστω ενδοκοσμική. Εκφράζει την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια του σύγχρονου ανθρώπου, των ανθρώπων που έρχομαι καθημερινά σ’ επαφή. Όλα γύρω μας έχουν συρρικνωθεί, έχουν χάσει την υλική τους υπόσταση, τα κρύψανε στη Νύχτα. Να τ’ αγγίξεις δεν μπορείς, δεν γνωρίζεις πως να εισχωρήσεις στον κοινωνικό μηχανισμό. Η Νύχτα είναι η ώρα της πικρής θύμησης άλλα και η ώρα της μεγάλης απόφασης.

Τα σκοτεινά σύμβολα που κυριαρχούν στη γραφή σας τα επιλέγετε ή σας επιλέγουν;

Επιλέγω σύμβολα που κατά κάποιο τρόπο εκφράζουν αφενός την ψυχολογική μου κατάσταση, αφετέρου αυτό που θέλω να πω μέσα στο ποίημα. Στη συλλογή υπάρχουν και «φωτεινά» σύμβολα όπως ο σπόρος, το λάδι∙ εκφράζουν την ενεργητική διάθεση του υποκειμένου.

Υπάρχει κάποιο λογοτεχνικό ή καλλιτεχνικό ρεύμα γενικότερα που έχει επηρεάσει τον τρόπο γραφή σας;

Προσπαθώ να διαβάζω πολλή ποίηση. Ξεκίνησα να διαβάζω Baudelaire, Rimbaud, Καρυωτάκη, Σαχτούρη, Dylan Thomas, Blake. Έπειτα Σινόπουλο, Σεφέρη, Σολωμό, Μπρεχτ, Τρακλ, Ρίτσο, Μαστοράκη. Στον τρόπο γραφής μου διακρίνονται μορφικά σχήματα που μαρτυρούν επιρροές από τον συμβολισμό και τον εξπρεσσιονισμό.

Πόσο δεμένος νιώθετε με τις μνήμες σας;

Η μνήμη μπορεί να σ’ ενεργοποιήσει, μπορεί όμως και να σε στοιχειώσει. Γυρνάς πίσω γιατί κάτι σου ‘χουν πάρει και θέλεις να το επαναφέρεις. Πρέπει όμως να προχωρήσεις μπροστά κι αυτό γίνεται αν μελετάς με βάση το τι σου έχει συμβεί. Στο ποίημα Γραμμές μνήμης, μιλώ για τα ερείπια που άφησε το όχημα της προόδου. Είναι λαβή απ’ την οποία μπορεί το υποκείμενο ν’ αποκομίσει εμπειρία.

Παρελθόν-παρόν-μέλλον. Τι σας εμπνέει περισσότερο;

Νομίζω πως η συλλογή γέρνει προς το παρελθόν-παρόν. Όλο και σε σπρώχνουν προς το παρελθόν, πίσω στην προϊστορία, όπου οδηγούμαστε με τον πιο βάναυσο τρόπο, ενώ νομίζαμε πως προχωράμε μπρος. Είναι δύσκολο να δώσεις μορφή στο καινούριο, στο μέλλον από τη στιγμή που οι εκμεταλλευόμενοι ακόμη νοσταλγούν το παρελθόν ή προσπαθούν να συγκρατήσουν ό,τι έχει απομείνει απ’ αυτό. Χρειάζεται να κρατάς τις αντιφάσεις στα χέρια σαν κλειδιά.

Πως κρίνετε τη σύγχρονη κοινωνική και λογοτεχνική πραγματικότητα;

Η σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα είναι εξαιρετικά δυσβάστακτη και επιθετική για τη μεγάλη πλειοψηφία της χώρας. Η βασική αντίθεση που κλονίζει συθέμελα την πραγματικότητα, η αντίθεση μεταξύ κεφαλαίου-εργασίας οξύνεται στο έπακρο. Ζούμε σε μια μεταβολή. Ελπίζω οι εκμεταλλευόμενοι να ενοποιηθούν για τις δικές τους ανάγκες και να μη μετρήσουμε άλλα χαμένα χρόνια. Εδώ κάτα κάποιο τρόπο οι λογοτέχνες (αναφέρομαι στους ποιητές και τους πεζογράφους), μπορούν ν’ αποφασίσουν πως πρέπει να μιλήσουν για τα αποτελέσματα που απορρέουν από την προαναφερθείσα αντίθεση. Νομίζω πως έτσι θα προστεθούν περισσότεροι αναγνώστες στην «καλή» λογοτεχνία. Υπάρχουν στο σήμερα λογοτέχνες που εκφράζουν τέτοια διάθεση.

Ποια πιστεύετε πως είναι η μεγαλύτερη αλήθεια που μας λέει η ζωή;

Η στροφή απ’ το ποίημα του Μπρεχτ Πρώιμα κιόλας έμαθα:

Δεν μπορείς να’σαι ευτυχισμένος όταν πολλά θες να κρατήσεις
Κι ακόμα όταν θες αυτό που πολλοί δεν το θέλουν.
Να ‘σαι γνωστικός, μη ζητάς να κρατήσεις το κεφάλι σου,
Μονάχα στο διάβα σου, μάθε να μαζεύεις τα πράγματα σου.


Ποια είναι τα επόμενα σας σχέδια; Αναμένεται να εκδώσετε κάποιο επόμενο βιβλίο;

Γράφω ποιήματα, αλλά αν βιαστώ προς επόμενη έκδοση, ελλοχεύει κίνδυνος να μην είναι η αναμενόμενη των προσδοκιών. Προχωρώ προσεχτικά. Επόμενα σχέδια είναι οι δημοσιεύσεις ποιημάτων.

Τέλος, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω πολύ για τη διαδικτυακή συνομιλία μας, να ευχηθώ καλή επιτυχία σε ό,τι κάνετε και να σας ζητήσω να κάνετε μια ευχή!

Ευχαριστώ κι εγώ για την συνέντευξη. Εύχομαι το βιβλίο μου να δώσει κουράγιο στους αναγνώστες.