Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 4

"Ο κύριος Ταυ" της Κατερίνας Ηλιοπούλου

της Ανθής Ντάρδη

Ο Κύριος Ταυ κάθε μέρα διαλέγει ένα διαφορετικό σώμα  και το φοράει. Ζει την ζωή του μέσα από τις δικές μας. Ανοίγει την πόρτα της ψυχής του στις δικές μας. Ο κύριος Ταυ είναι ο ποιητής της Κατερίνας Ηλιοπούλου. Η συλλογή τιτλοφορείται «Ο κύριος Ταυ» και αποτελεί την πρώτη προσωπική δουλειά της Κατερίνας Ηλιοπούλου, σε μία προσεγμένη έκδοση του οίκου ΜΕΛΑΝΙ (2007).

Ήρωας των ποιημάτων και «δημιουργός» των τριών τελευταίων της συλλογής είναι ο κύριος Ταυ. Ήρωας περίεργος , απροσδιόριστος, σιωπηλός , αποκρουστικός εξαιτίας της διαφορετικότητας του και βαθιά μελαγχολικός. Ο κύριος Ταυ είναι ποιητής, ιδιότητα που τον οδηγεί σε καθημερινές εναλλαγές ρόλων, ψυχών, σωμάτων. Τις βιώνει σπαρακτικά και λυτρωτικά. Κάθε πρωινό υπομένει στωικά  την δοκιμασία του καθρέφτη, μέχρι το πρόσωπο που αντικρίζει να γίνει το δικό του και τα μάτια τα μάτια του… και πλέον να είναι έτοιμος να δεχτεί ένα καινούριο σώμα στο σώμα του.

Ο κύριος Ταυ είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος παγιδευμένος στο σώμα ενός συνηθισμένου άντρα. Κάνει καθημερινά πράγματα, ασχολίες κοινότυπες που μέσα από την πένα της Ηλιοπούλου παίρνουν άλλη διάσταση εξωπραγματική. Ο κύριος Ταυ από την μία φαντάζει σαν μικρό παιδί που πλάθει τις δικές του ιστορίες, τις αναπτύσσει και τις ακολουθεί ως το τέλος τους. Και η ποιήτρια στον αντίποδα, μοιάζει να υφαίνει δεξιοτεχνικά τον ιστό, πάνω στον οποίο κάνει τα βήματα του ο Κύριος Ταυ για να φτάσει στην ποιητική του δημιουργία.

Όλα τα ποιήματα της Κατερίνας Ηλιοπούλου φαντάζουν κυνήγι της αλήθειας. Μιας αλήθειας βαθιά κρυμμένης στα πιο αταίριαστα νοήματα. Ο κύριος Ταυ είναι ο εξερευνητής στο ταξίδι αυτό, και η δημιουργός είναι εκείνη που του φωτίζει τα μονοπάτια.  Η ομορφιά των στίχων της Ηλιοπούλου λάμπει περισσότερο στα σημεία όπου ο πρωταγωνιστής «ξεστρατίζει» και χαράζει το δικό του δρόμο.

Άντριαν Λέβερκυν και κύριος Ταυ. Με ποιο νήμα συνδέεται ο ήρωας στο «Δόκτωρ Φάουστους» του Τόμας Μαν, με τον κύριο Ταυ της Κατερίνας Ηλιοπούλου? Στο έργο του Μαν, ο Λέβερκυν συνομιλεί με τον διάβολο και ξεκινούν το παζάρεμα της ψυχής του. Στην ποιητική συλλογή της Ηλιοπούλου ο διάβολος παρουσιάζεται στον ήρωα ντυμένος τον μανδύα μιας σειρήνας που μαζεύει ψυχές. Υπάρχει όμως μια άκρως σημαντική διαφορά. Ο Άντριαν Λέβερκυν είναι ένας συνθέτης που προσκαλεί και προκαλεί τον διάβολο για να παζαρέψει την έμπνευση και το έργο του, με αντάλλαγμα βέβαια την ψυχή του. Στα ποιήματα, όμως της Ηλιοπούλου ο κύριος Ταυ δεν έχει “ ευχηθεί” την εμφάνιση και το τραγούδι της σειρήνας (“τα μάτια ακίνητα προσηλωμένα/ εδώ διαλέγεις άγαλμα και το φοράς σαν ρούχο). Μπορεί ο ήρωας να παραμένει μέχρι και το τέλος της συλλογής για τους αναγνώστες ένας σκοτεινός και μυστήριος άνθρωπος, που βυθίζεται στην σιωπή του και κυνηγάει τα δικά του φαντάσματα, όμως το τραγούδι της σειρήνας τελικά τον αφήνει αδιάφορο. Ίσως γιατί ο κύριος Ταυ έχει με εισιτήριο την φαντασία του, την ικανότητα να μεταμορφώνεται κάθε μέρα σε κάποιο άλλο πρόσωπο και να αναπτύσσει τις εικόνες του.

Το «μάθημα ακινησίας» είναι κομβικό σημείο στην συλλογή της Ηλιοπούλου. Είναι μάλλον το σημείο μηδέν που σε τραβάει στην άβυσσο ή σε πετάει στην κορυφή. Είναι η ίδια η δημιουργία, όπου ο καλλιτέχνης ανοίγει την ψυχή του δεχόμενος από παντού επιθέσεις, καταδύεται στα άδυτα του, και συγκεντρωμένος εκεί πονάει, λυγίζει ονειρεύεται τον προορισμό του. Το βλέμμα καρφώνεται στον τοίχο και δημιουργεί τον επιθυμητό τόπο. Τα αινίγματα της ανθρώπινης ψυχής πέφτουν πάνω στον τοίχο-τόπο που ξαναγεννημένος ως καθρέφτης, φωτίζει την ψυχή του δημιουργού, την αντανακλά και εκείνη επιστρέφει λυτρωμένη στο σώμα της.

Η Κατερίνα Ηλιοπούλου στην πρώτη της ποιητική συλλογή δημιουργεί ένα τοπίο, διαφορετικά όμορφο από τα άλλα. Προσφέρει την ευκαιρία στον αναγνώστη, στον κάθε έναν ξεχωριστά, να βρει τα δικά του νοήματα και την δική του ομορφιά σε όποιο στίχο της δημιουργού και αν ψάξει…

Μάθημα Ακινησίας
Ακινησία σημαίνει να ανοίγεις
Να διατρέχεσαι από αγρίμια ανεξιχνίαστα
Να γίνεσαι εκείνος που κανένας δεν σε ξέρει
Ποτέ πριν και πάντα μετά.

Δώσε δώσε δώσε το βλέμμα σου
Για να μπορέσει να γίνει ο τοίχος τόπος
Προορισμός και καταγωγή του φορτίου της προσμονής
Των αινιγμάτων το πελώριο κάτοπτρο.
(απόσπασμα από το έργο «Ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΑΥ»)