Top menu

Μανώλης Νταλούκας: "Το ροκ είναι η νεανική κουλτούρα"

Συνέντευξη
στον Διονύση Κούτρα

«Μπουχτήσαμε πια από ιστορίες γερόντων. Θέλουμε και μια ιστορία νέων», αναφέρει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Vakxikon.gr ο δημοσιογράφος Μανώλης Νταλούκας. Σπούδασε τοπογράφος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, είναι δημοσιογράφος και μελετητής της νεανικής κουλτούρας. Το Ελληνικό Ροκ (Εκδόσεις Άγκυρα, 2012), το βιβλίο που μιλάει για την ιστορία της ροκ μουσικής στην Ελλάδα από το 1945 έως το 1990, είναι το βασικό θέμα της συνέντευξης του Μανώλη Νταλούκα, η οποία όμως επεκτείνεται μέχρι το σήμερα. Στο βιβλίο υπάρχει σπάνιο υλικό από φωτογραφίες, ποιήματα, ζωγραφιές και τραγούδια, πολλά από τα οποία -για πρώτη φορά- βλέπουν το φως της δημοσιότητας, μετά από μια συνάντηση που είχε ο συγγραφέας με τον Σίμο Τσαπνίδη. Γλαφυρός στο λόγο και στη γραφή του, δεν φοβάται να μιλήσει για όλους και για όλα.
Η ιστορία του Ελληνικού Ροκ από το 1945 έως το 1990, είναι το θέμα της μελέτης σας. Θέλετε να μας πείτε δύο λόγια, κύριε Νταλούκα, για το βιβλίο αυτό;

Το Ελληνικό Ροκ είναι η Ιστορία της ελληνικής νεανικής κουλτούρας, από το 1945 μέχρι το 1990.  Δεν μιλώ απλά για μουσική, το ροκ είναι κάτι πολύ περισσότερο. Στο βιβλίο, εκτός από τα μουσικά συγκροτήματα, υπάρχουν και οι άλλες μορφές νεανικής τέχνης, ποίηση, χορός, ζωγραφική, θέατρο κλπ. Ροκ είναι οποιαδήποτε μορφή τέχνης μπορεί να δημιουργήσει ένας νέος άνθρωπος. Μαζί με την τέχνη, θα πρέπει να υπολογίσουμε και τον τρόπο ζωής. Να κατανοήσουμε το ροκ, δεν αρκεί να ακούσουμε μόνο μερικούς δίσκους. Θα πρέπει να πληροφορηθούμε το πώς ζούσαν οι χαρακτηριστικές ομάδες, το πώς ντύνονταν, και γενικά το πώς συμπεριφέρονταν. Αυτά περιγράφονται στο βιβλίο. Πώς ζούσαν και τι τέχνη παρήγαγαν οι Υπαρξιστές για παράδειγμα στη δεκαετία του 1950. Οι ψυχεδελικοί και τα φρικιά αργότερα. Οι πανκ και οι νιουγουεηβάδες. Η νέα έκδοση του βιβλίου περιλαμβάνει τη γένεση και την εξέλιξη και του πανκ και του νιου γουέηβ.Στο βιβλίο, λοιπόν, πρωταγωνιστές είναι οι νέοι. «Ροκ είναι η κουλτούρα των νέων», λέτε. Για ποιο λόγο η νεανική κουλτούρα είναι οδηγός για το ροκ;

Η νεανική κουλτούρα, είναι το ροκ. Το ροκ είναι η νεανική κουλτούρα. Ταύτιση έχουμε. Και φυσικά πρωταγωνιστές είναι οι νέοι. Δεν θα έπρεπε; Μπουχτίσαμε πια από ιστορίες γερόντων Θέλουμε και μια ιστορία των νέων. Αν προσέξετε, αυτό που ονομάζουμε «Ιστορία» μέχρι σήμερα, είναι κυρίως η εξιστόρηση των πράξεων γέρων ανθρώπων ή τουλάχιστον ενηλίκων. Σπανίως η Ιστορία αναφέρεται στο τι κάνουν οι νέοι. Η Ιστορία, είναι ιστορία βασιλιάδων, πριγκίπων, πολιτικών, κομματικών στελεχών, και αλλοπρόσαλλων συνήθως στρατιωτικών. Εγώ θέλησα να γράψω μια ιστορία που να έχει πρωταγωνιστές νέους ανθρώπους.

Διαχωρίζετε το Ελληνικό Ροκ σε έξι εποχές. Ποια εποχή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του ροκ στην Ελλάδα;

Για να δούμε λοιπόν... Η Εποχή του Χάους, η Εποχή της Ιπτάμενης Παράγκας, Η Εποχή των Τεντιμπόηδων, η Εποχή της Χρυσής Νεολαίας, η Εποχή της Δικτατορίας και η Ύστερη με την Μελαγχολική Δεκαετία... Όλες οι Εποχές, έχουν τον ρόλο τους. Αν εννοείτε ποια εποχή πλησιάζει περισσότερο σε αυτό που έχουμε σήμερα, φαίνεται  η Μελαγχολική Δεκαετία, δηλαδή η δεκαετία του 1980. Η Εποχή του Χάους και η Εποχή της Ιπτάμενης Παράγκας, είναι πολύ μακριά από τα σημερινά ήθη. Αυτό που έχουμε σήμερα, το σημερινό ροκ, μοιάζει να πατάει πάνω στην δεκαετία του 1980. Όμως, οι άνθρωποι που έδρασαν στη δεκαετία αυτή, αντλούσαν υλικό και έμπνευση από την Εποχή της Δικτατορίας. Νομίζω λοιπόν ότι το ροκ που έχουμε σήμερα, αρχίζει να διαμορφώνεται στην Εποχή της Δικτατορίας. Αν εξαιρέσουμε το χιπ-χοπ, όλα τα άλλα σήμερα, αν και είναι βέβαια διαφορετικά, μοιάζουν να έχουν τους παππούδες τους εκεί, στην Εποχή της Δικτατορίας.

Ποιον άνθρωπο ή ανθρώπους ξεχωρίζετε από το βιβλίο και για ποιο λόγο;

Σε αυτή την ερώτηση, δεν θα απαντήσω. Ποιο δάχτυλο να κόψω; Όλοι και όλα έχουν ενδιαφέρον. Πάντως, οι πιο σημαντικοί για μένα, φαίνονται από την έκταση που τους δίνω στο βιβλίο.

Μέσα στο βιβλίο υπάρχουν φωτογραφίες, ποιήματα, ζωγραφιές και τραγούδια που δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Πως καταφέρατε να συλλέξετε όλο αυτό το υλικό;

Ένα μεγάλο μέρος, όπως το υλικό της Ιπτάμενης Παράγκας, είδε για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας. Γνώρισα τον Σίμο τον Υπαρξιστή λίγο πριν πεθάνει και μου εμπιστεύτηκε όλο το αρχείο του. Χιλιάδες φωτογραφίες και ντοκουμέντα. Κατά τα άλλα, δούλεψα με σύστημα, αρκετά χρόνια,  ώστε να συγκεντρώσω στοιχεία. Αυτή η δουλειά δεν έχει σταματήσει, στοιχεία συνεχίζω να συγκεντρώνω, που θα δουν το φως της δημοσιότητας σε κάποια έκδοση στο μέλλον. Οι έξι Εποχές μπορούν να «σπάσουν» και να γίνουν έξι ξεχωριστά και με περισσότερες λεπτομέρειες βιβλία. Θα δούμε.

Πως αντιλαμβάνεστε το ροκ σήμερα; Αν μπορούσαμε να δώσουμε ένα όνομα στη σημερινή εποχή, ποιο θα είναι αυτό;

Θα έλεγα ότι διάγουμε την Εποχή των Αγανακτισμένων. Η σημερινή εποχή έχει ιδιαίτερα και πρωτοφανή στοιχεία. Το κυρίαρχο είναι η κοινωνική, η οικονομική και η πολιτική κατάσταση που προκαλoύν την γενική αγανάκτηση. Σε αυτή την εθνική μαυρίλα, το ροκ έχει και οργισμένα και ονειρικά στοιχεία. Υπάρχουν οι καλλιτέχνες που εκφράζουν την οργισμένη κραυγή διαμαρτυρίας.  Ένα μεγάλο μέρος κυρίως του χιπ-χοπ, είναι σε αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχουν και οι άλλοι καλλιτέχνες, που φωνάζουν «Όχι Άλλο Κάρβουνο», και μας δίνουν πανέμορφα έργα, ψυχεδελικής νοοτροπίας. Έχουμε λοιπόν εξαιρετικές νέες δυνάμεις, από τον 12ο Πίθηκο και τον Ραψωδό Φιλόλογο, μέχρι την Nalyssa Green, τη Μόνικα και τη Drigo. Στα γεγονότα της Πλατείας Συντάγματος φάνηκαν άλλοι με εκπληκτικό ταλέντο. Εμένα εκεί με εντυπωσίασε ο Γλάρος. Αναφέρω μόνο μερικά ενδεικτικά ονόματα. Βεβαίως υπάρχουν και άλλοι, ίσης αξίας, ίσως και μεγαλύτερης. Και βεβαίως εκτός από τους μουσικούς, υπάρχουν σπουδαίοι νέοι ζωγράφοι, ποιητές, ηθοποιοί και άλλοι. Τους σημερινούς μεγάλους καλλιτέχνες, σπανίως τους παρουσιάζουν οι τηλεοράσεις. Υπάρχει γύρω μας μια εκπληκτική τέχνη, που πολλές φορές είναι κρυμμένη,  ενώ είναι μπροστά μας. Στους δρόμους και στα τρένα, μπορείς να δεις τα κρυπτογραφημένα ονόματα των καλλιτεχνών, υπό μορφή γκράφιτι. Η αποτίμηση της εποχής μας θα γίνει ύστερα από μερικά χρόνια.

Τι είναι ροκ για εσάς, κύριε Νταλούκα;

Μα το είπα προηγουμένως. Ροκ είναι η κουλτούρα των νέων ανθρώπων. Έχει τη ζωή ως αιτία. Το ροκ είναι ένα παιδί. Ναι, αυτό είναι, ένα παιδί που ταξιδεύει στο χρόνο, παίζοντας κάθε φορά με διαφορετικά παιχνίδια.

kolazdaloykas.jpg