Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 21

Τόπος του Χουάν Χοσέ Σάερ

Τόπος, μυθιστόρημα, Χουάν Χοσέ Σάερ, μτφρ. Μάρτα Σίλβια Ντίος Σαντς, Εκδόσεις Κοντύλι, 2013
Είκοσι και ένας τόποι. Είκοσι και ένα διηγήματα. Κάθε διήγηση λαμβάνει χώρα σε έναν διαφορετικό τόπο (γεωγραφικό, ιδεολογικό, νοητικό). Στο βιβλίο αυτό του Σαέρ, που εκδόθηκε μετά το θάνατό του, συναντώνται τόποι της μνήμης, της λήθης  και της φαντασίας του. Ο τόπος όπως τον γνωρίζαμε καταργείται.Τι είναι στην πραγματικότητα ένας τόπος; Είναι  αυτός που καθορίζει την εξέλιξή μας και επηρεάζει τον τρόπο σκέψης μας; Είναι τόπος η μυρωδιά του φρέσκου καφέ στο κλειστό δωμάτιο ή απλώς μια ψευδαίσθηση τόπου στο εσωτερικό της μνήμης; Πόσους  νοητούς τόπους κατασκευάζουμε; Ποια είναι τα όρια που θέτουμε οι ίδιοι στους τόπους των ιδεών, των εμπειριών, της φαντασίας μας;

Την απάντηση στην ερώτηση αυτή επιχειρεί να δώσει ο συγγραφέας μέσω ενός από τους ήρωες του βιβλίου του: Έμαθα πως αν η γνώση έχει όρια, είναι επειδή οι άνθρωποι, όπου και να πάμε, κουβαλάμε μέσα μας αυτά τα όρια. Και κάτι ακόμα: είμαστε εμείς οι ίδιοι τα όρια.

Η Ελένη της Τροίας εμφανίζεται σαν οφθαλμαπάτη στα μάτια δυο Ελλήνων στρατιωτών, όπως και ολόκληρος ο εμπειρικός τους κόσμος, ένα όνειρο στέκεται ικανό να κλονίσει τη σιγουριά της έως τότε επιτυχημένης ζωής ενός Αιγύπτιου επιχειρηματία, το μοναδικό αντίγραφο ενός πορνογραφικού βίντεο καταλήγει σε λάθος χέρια, η γέννηση μιας φιλοσοφικής ιδέας σε μια ελληνική ταβέρνα της Βιέννης, το μυστηριώδες και γοητευτικό φεγγάρι μεταμορφώνεται σε μια σκονισμένη επιφάνεια με ίχνη παπουτσιών, οι αφηγήσεις των ραψωδών για τον κόσμο μαγεύουν και καταρρίπτουν ακόμη και την ανθρώπινη αντίληψη γι'αυτόν, οι πιο φανταστικές αισθήσεις  γίνονται πραγματικές για δευτερόλεπτα στα όνειρα κι ύστερα χάνονται...

Πάντα υπάρχει κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης μια στιγμή, έντονη και ευχάριστη ταυτόχρονα, όπου ο αναγνώστης, αφού αναγνωρίσει τον εαυτό του σ'αυτό που διαβάζει, παρατά το βιβλίο και μένει απορροφημένος στο άγνωστο μέρος του εαυτού του που η ανάγνωση τού αποκάλυψε κι αυτό το άγνωστο μέρος είναι ο Σαερινός τόπος.

Στεφανία Κοκκόση