Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 21

Ο μέτοικος και η συμμετρία του Τεύκρου Μιχαηλίδη

Ο μέτοικος και η συμμετρία, μυθιστόρημα, Τεύκρος Μιχαηλίδης, Εκδόσεις Πόλις, 2012


«Όχι πως δεν έζησε μια ενδιαφέρουσα ζωή, πως δεν παρασύρθηκε στη δίνη των καιρών, πως δεν μετείχε σ’ όλες τις αγωνίες και τα βάσανα των ομοίων του. Όμως παντού και πάντα η αναζήτηση της συμμετρίας ήταν παρούσα».

Το τελευταίο βιβλίο του μαθηματικού Τεύκρου Μιχαηλίδη Ο μέτοικος και η συμμετρία (εκδόσεις Πόλις) αν και φαινομενικά αποτελεί μια σπουδή πάνω στη μαθηματική λογοτεχνία, αφού έχει ως βασικό συστατικό του τα μαθηματικά και τη σχέση επιστήμης και αφήγησης, πρόκειται, μάλλον, για μια προσπάθεια αναφοράς σε μια βαθύτερη ισορροπία του κόσμου. Ο συγγραφέας ανακατεύει με πολύ μεράκι και μαεστρία πεδία γνώσης όπως η ιστορία, η τέχνη, τα μαθηματικά και φυσικά, ο ανθρώπινος ψυχισμός. Στιγμές καθαρού φωτός τα σημεία εκείνα όπου από τις σελίδες του βιβλίου ξεπηδά η δύναμη της ανθρώπινης ψυχής.

Όπως μαρτυρά ο τίτλος του βιβλίου ο μέτοικος θα μας ταξιδέψει στην ιστορία του 20ου αιώνα, διασχίζοντας διαφορετικούς τόπους και εποχές. Από το Αντάπαζαρ της Μ.Ασίας θα βρεθούμε στην Ιταλία του μεσοπολέμου, στην Ισπανία του Εμφυλίου για να καταλήξουμε στη Γαλλία της Αντίστασης. Κεντρικό ρόλο στο χρονογράφημα αυτό θα παίξει το κίνημα των Μπουρμπακί με τη χρήση του μαθηματικού ορθολογισμού προς όφελος της αντιμετώπισης της καθημερινότητας.

Βασικός πυρήνας του έργου αυτού το πρόσωπο του Δημήτρη Αποστολίδη, ο ήρωας του βιβλίου, που αναζητά τη συμμετρία ιστορικών στιγμών και διαδρομών του περασμένου αιώνα. Μέσα από το ταξίδι αυτού του ήρωα ο αναγνώστης θα ανακαλύψει τη θεμελιώδη αντίθεση συμμετρίας και δυσαρμονίας σε όλες τις εκφάνσεις μιας ζωής καθόλα τραγικής. Συναντήσεις με σημαντικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα και μυθοπλαστικοί χαρακτήρες δημιουργούν την ιστορία ενός απολαυστικού χρονικού που αποδεικνύει πως ο άνθρωπος είναι η πιθανότητα όλων των πιθανοτήτων. Και επειδή πολλοί αναγνώστες μπορεί να διακατέχονται από το μαθηματικό άγχος παλαιότερων τραυματικών εμπειριών, θα τονίσουμε ιδιαιτέρως πως το βιβλίο του Τεύκρου Μιχαηλίδη είναι πρωτίστως μια καλογραμμένη αφήγηση περιπλάνησης και δευτερευόντως μια μαθηματική ιστορία.

«Αναζητούσα ένα πρόσχημα, μια δικαιολογία, μια αφορμή για ένα μεγάλο διάλειμμα. Δεν ξέρω αν άθελά μου έτριψα κάποιο μαγικό λυχνάρι ή αν έκαψα το φτερό κάποιου πρίγκιπα μεταμορφωμένου σε αετό, πάντως η λύτρωση ήρθε τη στιγμή ακριβώς που είχα πήξει - με τη μορφή ενός διακριτικού χτυπήματος στην πόρτα».

Πωλίνα Γουρδέα