Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 20

Οι δολοφονίες της οδού Μοργκ του Έντγκαρ Άλλαν Πόε

Οι δολοφονίες της οδού Μοργκ, Μυθιστόρημα, Έντγκαρ Άλλαν Πόε, μτφρ. Κοσμάς Πολίτης, Εκδόσεις Αιγόκερως, 2000


«Όταν κάνουμε ανασκόπηση της ιστορίας», έλεγε ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε, «θα πρέπει να περνάμε σύντομα τις βιογραφίες των καλών και μεγάλων ανδρών και να μας ενδιαφέρουν πιο πολύ τα απομνημονεύματα των εγκληματιών που έχουν πεθάνει στη φυλακή». Τόσο μεγάλο ήταν το ενδιαφέρον του για τις γραφικούς ανθρώπους του υποκόσμου. Και όταν μιλάμε για τον Πόε, μιλάμε για τον ιδρυτή του αστυνομικού αφηγήματος. Για τη δημιουργία αυτού που ονομάζεται τύπος του αναγνώστη αστυνομικής λογοτεχνίας. Βέβαια πώς θα ήταν δυνατό να κρίνουμε το έργο του ξέχωρα από τη ζωή του; Μια ταγμένη στη δυστυχία ζωή μέσα στις καταχρήσεις, το ποτό, την απαισιοδοξία και τη νευρασθένεια; Και πώς θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε το διάχυτο και υπερτροφικό διανοητικό εγωισμό, που διέκρινε το βίο και κυρίως τα γραπτά του; Αυτός είναι και ο λόγος που το αστυνομικό αφήγημα του Πόε δεν είναι ρεαλιστικό, αλλά φανταστικό και διανοητικό πέρα ως πέρα. Οι δολοφονίες της οδού Μοργκ ξεκινούν με μια συζήτηση περί ανάλυσης και τα εγκλήματα δεν εξιχνιάζονται από έναν αστυνομικό, ούτε από κάποιον που εντοπίζει κενά ή λάθη στο δολοφόνο. Καθόλου. Αποκαλύπτεται στην εντέλεια από έναν ορθολογιστή Γάλλο. Και είναι βέβαια Γάλλος γιατί ο συγγραφέας επιθυμούσε έναν μακρινό ήρωα, όπως ο Ντιπέν, σε μια μακρινή πόλη, όπως το Παρίσι, που δε θα έκανε αυτόν, που θα διαβάσει την ιστορία, να ανησυχήσει και να αναρωτηθεί αν όλα αυτά συμβαίνουν στη Νέα Υόρκη, όπου ζει, όπου η αστυνομία ίσως δεν επαρκεί, μια και γελοιοποιείται. Αν σκεφτεί κανείς πως σήμερα η αστυνομική λογοτεχνία και ιδίως η αμερικανική έχει παρακμάσει και πως από την επιστημονική φαντασία, όπως εξελίχθηκε, έχει περάσει σε κάτι τελείως ρεαλιστικό και βίαιο και άρα ελάχιστα ενδιαφέρον, θα προτιμήσει να διαβάσει Πόε και να ξεκινήσει από την οδό Μοργκ, όπου βαπτίζεται μέσα στη νύχτα, στο φως των κεριών, το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα στην ιστορία της λογοτεχνίας, με μια ατμόσφαιρα μυστηρίου μοναδική, με μια πλοκή, που ίσως μοιάζει διαφανής για τον εκπαιδευμένο πλέον αναγνώστη, όμως από ένα συγγραφέα μεγαλοφυή, που συναρπάζει ακόμα.

Υγ. Κανονίστε να έχετε χρόνο το βράδυ, που θα το πιάσετε στα χέρια σας. Δεν πρόκειται να κοιμηθείτε αν δεν τελειώσει πρώτα.

Θεοδοσία Καϊδόγλου