Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 21

#4 Κάλλια Παπαδάκη: "Λειτουργώ καλύτερα μέσα από τα κείμενα"

Συνέντευξη
στη Μαρία Τσιράκου
Όλα ξεκίνησαν ακούγοντας τον Ήχο του Ακάλυπτου (Eκδ. Πόλις). Έπειτα, προστέθηκε η μυρωδιά της Λεβάντας στο Δεκέμβρη (Εκδ. Πόλις). Να συγκινούνται οι αισθήσεις μέσα από τους τίτλους, και μόνο, μιας συλλογής σπονδυλωτών διηγημάτων και μιας ποιητικής συλλογής, πρώτη φορά μου συνέβη. Ο λόγος για τη λογοτέχνιδα Κάλλια Παπαδάκη που έχει το χάρισμα να συγκινεί και να γοητεύει μέσα από τη γραφή της και το πιο σημαντικό, να πατά γερά στο παρόν της. Ο λόγος σε αυτήν…Σπουδές οικονομικές στην Αμερική.  Πότε και, κυρίως, πώς προέκυψε η  συγγραφή;

Μάλλον τα οικονομικά προέκυψαν μέσα στο χρόνο. Η γραφή προϋπήρχε και πήρε αναπάντεχα σάρκα και οστά σε μια περιγραφική έκθεση τρίτης δημοτικού για ένα ζεστό κι άυπνο καλοκαιρινό βράδυ. Για μένα τόσα χρόνια μετά, αυτή ήταν η απαρχή και η μέθεξη.

Σενάριο, ποίηση, διήγημα, μυθιστόρημα. Τι σας εκφράζει πιο πολύ;

Όλα έχουν να κάνουν με την γραφή και την ανάγκη να επικοινωνείς την ουσία των πραγμάτων μέσα από την αφήγηση. Αλλάζει ο τρόπος και η φόρμα. Δεν ξέρω ακόμη τι με εκφράζει πιο πολύ. Θα φανεί στο μέλλον, τείνω όμως προς το μυθιστόρημα, ίσως γιατί είναι αυτό που με δυσκολεύει περισσότερο.

Γιατί επιλέξατε να ζήσετε στην Ελλάδα της κρίσης, δεδομένων των χρόνων που έχετε μείνει στην Αμερική;

Δεν το επέλεξα ακριβώς, συνέβη, όπως προκύπτουν τα πράγματα στην ζωή και τον έρωτα, κι όπως και να ‘χει, δεν το μετανιώνω. Τι νόημα έχει να προγραμματίζουμε τις ζωές μας με βάση τις υπεκφυγές και την ασφάλεια;

Σήμερα, σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, πόσο ηχηρή μπορεί να είναι η φωνή των δημιουργών της δικής σας γενιάς; Πιστεύετε ότι οι νέοι έχουν υψώσει επαρκώς τη φωνή τους;

Προσωπικά, λειτουργώ καλύτερα μέσα από τα κείμενα. Αυτά έχουν φωνή, θέτουν ερωτήματα, και αποζητούν απαντήσεις. Η τέχνη και πιο συγκεκριμένα η γραφή δεν έχουν αυτάρκεις απαντήσεις, κι όταν έχουν, είναι γιατί τάσσονται υπέρ ή κατά, κι εμένα δεν μ’ αφορά μια τέχνη στρατευμένη κι οριοθετημένη.

Ανήκετε στη γενιά που έχει μεγαλώσει με το internet. Ποια η σχέση σας με το μέσο αυτό; Σας έχει βοηθήσει στη δουλειά σας, όσον αφορά στις ιδέες, στη συλλογή πληροφοριών για να γράψετε και επίσης στην προβολή της;

Όντως, ανήκω στη γενιά που βίωσε την τεχνολογική αλλαγή στο πετσί της, κι όφειλε να εγκλιματιστεί ταχύτατα. Αν κάτι έχει αλλάξει είναι οι ρυθμοί με τους οποίους συλλέγουμε και κατανοούμε πληροφορίες, το ίντερνετ μας έκανε πιο ανυπόμονους, κι ασυγκέντρωτους στη διαχείριση κι εκμετάλλευση του ίδιου του μέσου. Όσο με βοηθάει στην αρωγή πληροφοριών, τόσο νιώθω ότι μ’ αποτρέπει από το να συγκεντρωθώ και να ξεκινήσω να γράφω.

Ο Ήχος του Ακάλυπτου. Ποιοι μπορούν να τον ακούσουν; Λεβάντα στο Δεκέμβρη, ποιοι μπορούν να την μυρίσουν;

Ο καθένας μας αρκεί ανεπαίσθητα για μια στιγμή να ονειροπολήσει.

Ποιον χαρακτήρα έχετε ζηλέψει, που θα θέλατε να έχετε επινοήσει εσείς;

Τον Ντάνιελ από το ομώνυμο βιβλίο του Έντγκαρ Ντοκτόροου. Έτυχε να το διαβάσω πρόσφατα και έχει εντυπωθεί τόσο έντονα στη μνήμη.

Σε έναν στίχο σας, λέτε: ο έρωτας είναι περίεργο πράγμα. Τι είναι ο έρωτας για εσάς;

Ένας ακόμη θάνατος του μέχρι τότε οριοθετημένου εαυτού μας. Μια ακόμη ευτυχής ή δυστυχής αναζήτηση. Το να μπορείς να ελπίζεις ακόμη σε θαύματα.

Σε συνέντευξή σας, μιλώντας για το βιβλίο σας, Ο Ήχος του Ακάλυπτου έχετε πει: «Στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν ήθελα να είμαι δεμένη με τους ήρωες μου. Βέβαια υπάρχει πάντα μια συμπάθεια, αλλά τους αφήνω και λίγο στη μοίρα τους». Τι είναι η μοίρα για εσάς, πιστεύετε σε αυτή;

Έχω την εντύπωση πως υπάρχει ένα σημείο που ο συγγραφέας παύει να έχει τον έλεγχο της αφηγηματικής εξέλιξης, οι ήρωες εξιστορούν την ιστορία τους, κι ο συγγραφέας καταγράφει όσο μπορεί καλύτερα αυτά που έχουν να του διηγηθούν οι χαρακτήρες τους. Εμείς οι συγγραφείς είμαστε λίγο σαν τον Δόκτωρ Τζέκιλ στο Τζέκιλ και Χάιντ. Φτιάχνουμε δημιουργήματα καθ’ ομοίωσιν κι έρχεται η ώρα που παίρνουν εκείνα τη μοίρα στα χέρια τους, τη δική τους μαζί με τη δική μας.

Είστε από τους λογοτέχνες που πήραν υποτροφία, για το 2012, από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Ποια η γνώμη σας για το κλείσιμό του;

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου δεν θα πρέπει να υπάγεται στο Υπουργείο Πολιτισμού και να καθορίζεται από την εκάστοτε πολιτική βούληση. Οφείλει να είναι ένας ανεξάρτητος φορέας, που συμβάλει στην προβολή κι ενίσχυση του βιβλίου.