Το πρόσφατο έργο της Πελαγίας Κυριαζή, μια εν εξελίξει υποβλητική σειρά χρωματιστών παστέλ, την οποία ξεκίνησε το 2003 με τον τίτλο Παράδοξες ιστορίες, εξακολουθεί να ψηλαφεί την ανθρώπινη υπόσταση, τις επιθυμίες και τις αγωνίες, τις προσδοκίες και τους φόβους, τις σύνθετες σχέσεις αμοιβαίων υποχωρήσεων μεταξύ του εαυτού και των άλλων. Τα θέματα της Κυριαζή είναι, ως συνήθως, υπαρξιακά, καταδυναστευμένα από τη μοίρα, την κατά μόνας και τη συλλογική ζωή. Διατρέχει όλο το φάσμα της παλέτας, τα χρώματα πλούσια, πυκνά, με ανεπαίσθητους κυματισμούς και ατμοσφαιρικά, μετακινούνται από το θερμό στο ψυχρό. Οι επιφάνειες ποικίλλουν, κάποτε με πυκνή υφή, ακόμα και κατάστικτες, συγκρατούν το φώς. Σε άλλα σημεία, σε άλλα έργα, η τοπογραφική σύσταση είναι απαλότερη, η κίνηση προς τα μέσα. Η Κυριαζή σε ορισμένες περιπτώσεις διαγράφει τα σχήματα καθαρά και άλλοτε τα θολώνει ώστε να συγχωνεύονται, δουλεύοντας τα όρια με αδρές πυκνές γραμμές, απλώνοντας τα χρώματα το ένα πάνω στο άλλο, ενώ τα επιδέξια ζωγραφικά περάσματα επιβάλλονται για την καθαρά εικαστική τους αξία καθώς και για τις φευγαλέες, ζωηρές αφηγήσεις τους. Η ίδια έχει πει ότι ή διαδικασία της δουλειάς της είναι αργή και μολονότι η παρούσα σειρά είναι σε μέτρια κλίμακα, το κάθε έργο χρειάστηκε από τρεις μήνες ως δύο χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Η ανθρώπινη μορφή και το φόντο συμπλέκονται μεταξύ τους στενά, κάποτε κλειστοφοβικά, και είναι δύσκολο να τις ξετυλίξεις, καθώς οι μορφές αναδύονται από την επιφάνεια και επιστρέφουν σε αυτήν. Ο κόσμος της Κυριαζή μοιάζει φανταστικός•ένας ονειρικός χώρος βυθισμένος, περίκλειστος, με τις μορφές συχνά συνωστισμένες, σφιχταγκαλιασμένες, αν και κάποιες φαίνονται να παλεύουν να απελευθερωθούν, στην προσπάθεια τους να αναπνεύσουν, να ενωθούν με άλλες, να τις απωθήσουν, να αποκτήσουν αυτόνομη υπόσταση. Οι διάφορες στάσεις τους υποδηλώνουν έναν αγώνα τρόπον τινά για αποδέσμευση, αυτοτέλεια, αποτίναξη του οικείου.
Οι εικόνες πού διαγράφονται είναι ολοκληρωμένες ανθρώπινες μορφές άλλα και μέλη του σώματος, κεφάλι, κορμός, χέρια και πόδια πού μπλέκονται μαζί, ενώ ή κλίμακα της φιγούρας μεταβάλλεται ριζικά από το μεγαλύτερο στο μικρότερο, κάποιες φορές φωλιάζοντας η μία μέσα στην άλλη, στοιχείο εμβληματικό μιας αέναης αλυσίδας της ύπαρξης. Σχεδιασμένες σουρρεαλιστικά, αρκετές μορφές βρίσκονται συναγμένες μέσα σε κοίλα σχήματα που προσομοιάζουν με γυναικείες μήτρες ή σάβανα, υπογραμμίζοντας τους προβληματισμούς της Κυριαζή πάνω στη γέννηση και τον θάνατο.
Μια παστέλ σύνθεση απεικονίζει ένα σκάφος ας το πούμε, αυτοσχέδιο όμως, πού περιέχει φορτίο επιβατών και άλλων σχημάτων, δύσκολων να αναγνωριστούν. Η διάταξη των χρωμάτων αρχικά έρχεται σε αντίθεση με μια αίσθηση ζοφερής μοίρας, με ζωντανά κόκκινα, κίτρινα και πορτοκαλιά χρώματα - γρήγορα όμως το βαθυγάλανο και πράσινο της θάλασσας διαποτίζει την εικόνα, οι αποχρώσεις σκουραίνουν, προσδίδοντας της μια πιο απειλητική αίσθηση. Τό περιεχόμενο, και αυτό, διαμηνύει κίνδυνο• ή βάρκα, όχι ως σωτήρια κιβωτός, υπερφορτωμένη με περίεργα πλάσματα και αντικείμενα να παραμονεύουν σε θολά νερά πού λιμνάζουν στο μπροστινό μέρος.
Ένα άλλο έργο είναι πιο συνοπτικό αλλά εξίσου αινιγματικό- μια πλαγιαστή μορφή οδαλίσκης πράσινου χρώματος φαίνεται σαν ένα κουβάρι μορφές τυλιγμένες σε διαφανή μεμβράνη, ή οποία θα μπορούσε να είναι αμνιακός σάκος, και ένα κεφάλι χωρίς σώμα σε κοντινή απόσταση.
Κριτικός της τέχνης
