Στήλη: Mousiki Propaganda - O Γύρος Της Μέρας Σε Ογδόντα Κόσμους

Οδυσσέας Ελύτης
(Προσανατολισμοί, Εκδόσεις Πυρσός, Αθήνα 1940)

Ευνοϊκές αστροφεγγιές έφεραν τη σιωπή
Και πίσω απ' τη σιωπή μια μελωδία παρείσαχτη
Ερωμένη
Αλλοτινών ήχων γόησσα

Μένει τώρα ο ίσκιος που ατονεί
Και η ραϊσμένη εμπιστοσύνη του
Και η αθεράπευτη σκοτοδίνη του — εκεί.

(Απόσπασμα από τα «ΕΠΤΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΕΠΤΑΣΤΙΧΑ»)

*

Φύγαν τα μάτια μας αλλά προπορεύονταν οι ψυχές μας
Στη συνάντησή τους μες στους ουρανούς
Έλαμψε καθαρή στιγμή
Τρεμούλιασμα εναγώνιο
Το πιστό καθρέφτισμα των σωθικών μας

Πιο ψηλά
Στην ενωμένη μοναξιά των άστρων της
Θρονιάζεται η Γαλήνη

Γιατί την απαλλάξαμε από το κορμί μας
Γιατί την εξαντλήσαμε από τις ελπίδες μας
Γιατί της φέραμε τάμα την Ιδέα μας

Ξαναγεννάει αισθήματα.

(Απόσπασμα από το ποιήμα «ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΩΡΙΩΝ»)

Αντόνιο Πόρτσια
(Φωνές, Μετάφραση - Βασίλης Λαλιώτης, Εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ, Αθήνα 2004)

Ευρισκόμενος σε κάποιο μακρινό νεφέλωμα κάνω ό,τι κάνω, ώστε η
συμπαντική ισορροπία της οποίας είμαι μέρος να μη χάσει την ισορροπία της.

Ο πατέρας μου, φεύγοντας, δώρισε μισόν αιώνα στην παιδική μου ηλικία.

Η αλήθεια έχει πολύ λίγους φίλους και οι πολύ λίγοι φίλοι που έχει είναι
αυτοκτόνοι.

Μου ανοίγεται μια πόρτα, μπαίνω και βρίσκομαι με εκατό πόρτες κλειστές.

Το να κλαίγομαι για όλους και για όλα, μεγαλώνοντας, έφτασε να είναι το να κλαίγομαι για μένα σε μένα. Κι ακόμα μεγαλώνει.

Ο άνθρωπος τα κρίνει όλα από την παρούσα στιγμή, χωρίς να καταλαβαίνει
πως μονάχα κρίνει μια στιγμή: την παρούσα στιγμή.

Charles Bukowski
(Η αγάπη είναι ένας σκύλος από την κόλαση, Ποίηση 1960 – 1980 Εκδόσεις Απόπειρα, 1986)

Ξέρω πως κάποτε,
σε κάποια κάμαρη, τα δάκτυλά μου
θα βρουν –ανοίγοντας το χείμαρο απαλών
μαλλιών- τραγούδια
που δεν έπαιξε το ράδιο ποτέ.

Όλα θλιμμένα –εκεί-
πικρά χαμογελώντας.

(Θα γευτούμε τη θάλασσα και τα νησιά)

Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ
(Το πλουσιόπαιδο και άλλες ιστορίες, μετάφραση -  Έλενα Σκαρπίδη, Εκδόσεις Ερατώ, 2006)

Ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ περιγράφει στο έργο του, τη νεολαία της εποχής του σαν μια καινούργια γενιά, που καθώς μεγάλωνε, συνειδητοποιούσε πως όλοι οι θεοί είναι νεκροί, όλες οι μάχες έχουν ήδη δοθεί, και κάθε πίστη στον άνθρωπο είναι διασαλευμένη.

Τα αφηγήματα της συλλογής αυτής συλλαμβάνουν το πνεύμα εκείνης της γενιάς, με έξοχη επιδεξιότητα. "Η Σκαλιστή γυάλα", το "Πλουσιόπαιδο", η "Πρωτομαγιά", το "Ένα διαμάντι μεγάλο όσο το Ριτζ", μας μεταφέρουν σε μια προνομιούχο και φιλήδονη κοινωνία, όπου η αποτυχία, η απόγνωση και η τρέλα, πίσω από τη μουσική και τα γέλια, δεν παύουν να ψιθυρίζουν και να απειλούν τα πάντα.

Αυτά τα διηγήματα είναι από τα καλύτερα του Φιτζέραλντ, σφύζουν από την ευφυία, τη διεισδυτικότητα και τη συγκινησιακή δύναμη, που έκαναν τον συγγραφέα σύμβολο της Εποχής της Τζαζ.

Εκτός από τα παραπάνω, περιέχονται ακόμη τα διηγήματα "Ό,τι απέμεινε από την ευτυχία", "Η περίπτωση ενός αλκοολικού", "Τρελή Κυριακή" και ένα συνοπτικό χρονολόγιο της ζωής του Φιτζέραλντ.

Το Στρατόπεδο Εξόντωσης της Τρεμπλίνκα (ή Τρέμπλινκα) ήταν Στρατόπεδο του Ναζιστικού καθεστώτος, ειδικά δημιουργημένο για την μαζική δολοφονία Εβραίων, Πολωνών και Ρομά στα πλαίσια της Επιχείρησης Ράινχαρντ.

Επιχείρηση Ράινχαρντ (στα γερμανικά Aktion Reinhard ή Einsatz Reinhard) είναι η κωδική ονομασία ενός σχεδίου που είχε σκοπό την εξόντωση όλων των Εβραίων στις περιοχές που βρίσκονταν κάτω από τον έλεγχο του ναζιστικού Γενικού Κυβερνείου (κατεχόμενη Πολωνία) και την αρπαγή των περιουσιών τους. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης αυτής περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι θανατώθηκαν στο Μπέλζεκ, το Σομπιμπόρ, την Τρεμπλίνκα και το Μαϊντάνεκ, η πλειονότητα των οποίων ήταν Εβραίοι.

Κάρσον Μακ Κάλλερς
(Η καρδιά κυνηγάει μοναχή, μετάφραση - Βικτωρία Τράπαλη, Εκδόσεις Εξάντας, 1981)

Η «Καρδιά κυνηγάει μοναχή» είναι η ιστορία μιας ομάδας ανθρώπων στην καρδιά του Αμερικάνικο Νότου. Ενός δεκατετράχρονου κοριτσιού γεμάτου μουσική, ενός νικημένου νέγρου γιατρού, ενός αποτυχημένου αλκοολικού συνδικαλιστή, ενός σιωπηλού καφετζή, ενός χοντρού, τεμπέλη ρωμιού. Ασχετοι μεταξύ τους κλείνουν βαθιά μέσα τους ένα κοινό παρανομαστή: τη μοναξιά. Κι ενώνονται από έναν παράξενο καταλύτη, έναν κωφάλαλο χαράκτη κοσμημάτων που τους δέχεται και τους «ακούει» καθημερινά στο μοναχικό δωμάτιο μιας χρεοκοπημένης πανσιόν.

Αλλά πάνω απ’ όλα είναι η ιστορία της μικρής Μίκ Κέλυ που προσπαθεί ν’ ανασυνθέσει στο χαρτί τις συμφωνίες του Μπετόβεν που ακούει σ’ ένα άθλιο ραδιόφωνο. Η ιστορία της αποτυχίας των απελευθερωμένων Νέγρων να συγκροτήσουν μιαν αξιοπρεπή ύπαρξη στη χώρα των «παλιών» αφεντικών τους. Η ιστορία της τελευταίας φάσης του μεσοπολεμικού μαρξιστικού κι αναρχοσυνδικαλιστικού κινήματος.

Στη ράχη του διαβόλου

Tι είναι το φάντασμα;
Μια τραγωδία καταδικασμένη
να επαναλαμβάνει τον εαυτό της.
'Ισως μια στιγμή πόνου...
Κάτι νεκρό που μοιάζει
ακόμα να 'ναι ζωντανό.
'Ενα συναίσθημα που
αιωρείται στο χρόνο...
σαν μια ''επίπονη''
φωτογραφία...
σαν ένα έντομο που έχει
παγιδευτεί στο κεχριμπάρι.

*

'Εξω, έξω λαχτάρες μου.
Δε μας σέβεται κανείς.
Είναι κρίμα...
Είναι κρίμα να μην
μπορείς να κρυφτείς.
Tα χείλη σου να γίνουν μάρτυρες
στην αύρα της καρδιάς σου.
Κανείς δε θα πιστέψει τη φωτιά
αν ο καπνός δε στείλει μηνύματα
Αυτός που νοιάζεται για το καλό
δεν κρατά τα αισθήματά του.
Η θλίψη μου είναι
μεγαλύτερη από μένα.
Κι αν συμβαίνει αυτό...
θα 'ναι πιο εύκολο...
να με νικήσει...
απ' το να την ορίσω εγώ.

*

Μείνε στο πλάι μου καθώς σβήνει το φως μου
Καθώς το αίμα μου πηγαίνει πιο αργά
Καθώς οι ρόδες της ύπαρξής μου γυρίζουν σιγά - σιγά
Καθώς τα νεύρα μου πονούν
Καθώς η καρδιά μου αδυνατίζει
Μείνε δίπλα μου καθώς το σώμα μου
νιώθει τον πόνο έντονο με ψήγματα  αλήθειας
κι ο χρόνος συνεχίζει να διασκορπίζει σκόνη
κι η ζωή αναγεννιέται από τις φλόγες
Μείνε δίπλα μου καθώς ξεθωριάζω
για να μου δείξεις το τέλος του αγώνα μου
και τη χαραυγή των ημερών μου
στη σκοτεινή άκρη της ζωής

(Αποσπάσματα από την ταινία του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο – Στη Ράχη του Διαβόλου, 2001)

Γεννήθηκε στο Μεξικό το 1964. Τον μεγάλωσε η γιαγιά του και άρχισε να ενδιαφέρεται για τον κινηματογράφο από πολύ μικρός. Άρχισε να ασχολείται με το makeup και τα εφέ δίπλα στον θρυλικό Dick Smith και συγχρόνως σκηνοθέτησε τις πρώτες του ταινίες μικρού μήκους.

Έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία  "Cronos" και απέσπασε το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής Καννών 1993, κι από τότε έχει αναδειχτεί σ’ έναν από τους πιο αναγνωρισμένους διεθνείς σκηνοθέτες και σεναριογράφους. Λάτρης του γοτθικού και φανταστικού κινηματογραφικού είδους. Έχει επίσης γράψει μια σημαντική μελέτη για τις ταινίες του Άλφρεντ Χίτσκοκ ενώ έχει πια και τη δική του εταιρία παραγωγής με την επωνυμία "Tequila Gang".

Φιλμογραφία του σκηνοθέτη

1985- Doña Lupe (μ.μ.)
1987- Geometria (μ.μ.)
1993- Cronos
1997- Mimic
2001- Στη ράχη του Διαβόλου
2002- Blade II
2004- Hellboy: Ο Ήρωας της Κόλασης
2006- Ο Λαβύρινθος του Πάνα

Tάσος Ρήτος
(Ανέκδοτα ποιήματα, Νοέμβριος, 2005)

Χιλιάδες ευχές, για τόσες καρδιές
που μοναχά, τη μουσική μας ακούνε!
Χιλιάδες κραυγές, για τόσες ψυχές
που μοναχά τις νύχτες πονούνε!

Ας είναι λοιπόν ο ήχος αυτός,
ας είναι η νότα, το τρέμουλο
Πέρα απο κεί
Εκεί Νότια του Ανύπαρκτου Βορρά!
Εκεί που οι μεθυσμένοι αιώνια θα θρηνούνε
Τις λύπες μας και τα δεινά μας
Τους έρωτες και τα πάθη μας!

(Νότια του Ανύπαρκτου Βορρά)

Το Κούζκο, επίσης Κούσκο ή Κούθκο, (ισπανικά Cuzco, Κέτσουα Qosqo ή Qusqu) είναι μια πόλη στο νοτιοανατολικό Περού. Έχει πληθυσμό 300.000 κατοίκων, ενώ βρίσκεται σε υψόμετρο 3.500 μέτρων. Η πόλη αποτελούσε την αρχαία ιστορική πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Ίνκας. Κατά τη βασιλεία του Σάπα Ίνκα Πατσακούτι, η μικρή πόλη-κράτος μεταμορφώθηκε σε μια τεράστια και δυνατή αυτοκρατορία.

Οι πρώτοι Ισπανοί κατέφτασαν στο Κούζκο στις 15 Νοεμβρίου 1533, ενώ επίσημα ανακαλύφθηκε το 1534 από το Φρανσίσκο Πιζάρο. Πολλά κτίρια που κατασκευάστηκαν μετά την κατάκτηση του Περού έχουν ισπανικές επιρροές, αλλά εμπνέονται και από την αρχιτεκτονική των Ίνκας. Οι Ισπανοί έχτισαν εκκλησίες στη θέση των παλαιών ναών και επαύλεις στη θέση των αρχαίων παλατιών. Κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας, η πόλη ευημερούσε χάρη στη γεωργία, την κτηνοτροφία, τα μεταλλεία και το εμπόριο με την Ισπανία.

Ο μεγάλος σεισμός του 1950 στην πόλη του Κούσκο κατέστρεψε το ηγουμενείο και την εκκλησία του Αγίου Δομήνικου, τα οποία είχαν χτιστεί πάνω από τον Ναό του Ήλιου. Ωστόσο, τα κτίρια των Ίνκας άντεξαν το σεισμό, ενώ ήρθαν στην επιφάνεια και κάποια από τα παλαιά τείχη της πόλης.

Το Κούσκο είναι αδελφοποιημένη πόλη με την Αθήνα.

Η στήλη Mousiki Propaganda γράφεται από το τεύχος 1 του Vakxikon.gr.