Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 21

Ο λεμονόκηπος της Μαρίας Γαβαλά

Ο λεμονόκηπος, μυθιστόρημα, Μαρία Γαβαλά, Εκδόσεις Κέδρος, 2012

Ποιος αλήθεια μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός πως ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας για τη γαλούχηση ενός μικρού κοριτσιού είναι το οικογενειακό περιβάλλον; Και όταν αναφερόμαστε στη λέξη οικογένεια δεν εννοούμε τίποτα περισσότερο από τους δυο γονείς. Όταν όμως κλυδωνίζεται αυτή η ισορροπία, χάνοντας σε αυτή την τρυφερή ηλικία τη μητρική αγάπη και προστασία πως στέκεσαι στα πόδια σου και συνεχίζεις; Και μάλιστα όταν ο ηλικιωμένος πατέρας, έχοντας ουσιαστικά να «παίξει» διπλό ρόλο, δεν μπορεί να αφουγκραστεί τις ανάγκες της κόρης του και προσπαθεί με παλαιομοδίτικες μεθόδους να διαμορφώσει μια παιδική ψυχή;

Η κατάληξη όπως ενδεχομένως μπορεί κανείς να φανταστεί έχει να κάνει με την αίσθηση της ορφάνιας κυριολεκτικά και μεταφορικά. Αφού από τη μια η έλλειψη της μητρικής στοργής, σε συνδυασμό με τις αγκυλωμένες διαθέσεις του πατέρα δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια. Για την Ιωάννα, λοιπόν ο λόγος, την πρωταγωνίστρια του τελευταίου μυθιστορήματος της Μαρίας Γαβαλά ο Λεμονόκηπος (Εκδ. Κέδρος) που αυτοσκοπός της δε μπορεί να είναι άλλος από το να φέρει στον αφρό την ανύπαρκτη προσωπικότητά της και το διαλυμένο της «εγώ».


Μοιραία όμως οι πρακτικές τις οποίες θα επιλέξει για να ανταπεξέλθει σε αυτή την ομολογουμένως ιδιαίτερη κατάσταση ουδόλως θα έκαναν υπερήφανη τη μητέρα της. Και πως θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά όταν το γυναίκειο και συνάμα πονηρό μυαλό της Ιωάννας σκαρφίζεται ένα σωρό «ελιγμούς» εκτιμώντας ότι έτσι θα αντιστρέψει το κλίμα. Και μέσω αυτών των ραδιουργιών που θα γεννήσει το μυαλό της να βιώσει κάποια απλά πράγματα. Αυτά που κακά τα ψέματα λίγο πολύ όλοι μας αναζητάμε. Εκείνα που θα μας δώσουν χρώμα και ενδιαφέρον στη διαδρομή που ο καθείς από μας έχει χαράξει. Αλλά πως είναι δυνατόν να  συνεχίζεις να πορεύσαι ολομόναχος σε έναν κόσμο γεμάτο προσκλήσεις; Νομοτελειακά αυτό κάποια στιγμή θα σου γυρίσει μπούμερανγκ. Στην προσπάθεια αυτή η Ιωάννα βρίσκει στο πρόσωπο της Σμαράγδας το άτομο που θέλει να ακολουθήσει το βηματισμό της αντλώντας στοιχεία που είχε στερηθεί στα παιδικά της χρόνια. Κατά πόσο όμως μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την οποιαδήποτε επιλογή πάρουμε στη ζωή μας;

Η Σμαράγδα έχει και αυτή κάτι «κοινό» με τη φίλη της. Την απώλεια της αδερφής της. Όντας ηθοποιός, όπως και πλειάδα ετερόκλητων άλλων ανθρώπων, η Σμαράγδα διακατέχεται απο έναν έντονο ναρκισσισμό. Όσο για την κτητικότατα που τη διακατέχει, θα το πω κάπως γλαφυρά, ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες το γάλα. Γυναίκα ανασφαλής, όταν τα σχόλια που δέχεται για το υποκριτικό της ταλέντο διαφέρουν από αυτά που θα ήθελε να ακούσει.


Οι ηρωίδες του βιβλίου με τις όποιες διαφορές που διαθέτουν αλλά και με τα γεγονότα που τις ενώνουν δεν έχουν παρά να πορευτούν η μια πλάι στην άλλη μιας και δεν έχουν εναλλακτική επιλογή, ώστε να κόψουν τον ομφάλιο λώρο που σαν τροχοπέδη τις κρατάει δέσμιες με την παιδική τους ηλικία, κάνοντας το αποφασιστικό εκείνο βήμα για να τις οδηγήσει μονομιάς και χωρίς περαιτέρω χρονοτριβή στην αλλαγή της σελίδας που τόσο καρτερικά αναμένουν. Με τον τρόπο αυτό μοιράζονται με τους αναγνώστες και ένα ηθικό δίδαγμα θα τολμούσα να πω: «να προχωράμε στο επόμενο στάδιο ζωής μέσα απο οποιεσδήποτε αντιξοότητες προκύψουν».

Νίκος Μπίνος