Γράφει η Χριστίνα Τζαμάλα*
Στο νεοκλασικό κτήριο της οδού Μαιζώνος 38 στο Μεταξουργείο, ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2015 η "Στέγη Μάρκου Δραγούμη". Αποτελεί πρωτοβουλία της συζύγου του Λένας, που αποφάσισε να μεταφέρει τη βιβλιοθήκη και το αρχείο του Μάρκου Δραγούμη από το Λονδίνο στην πατρική της κατοικία, την οποία αναπαλαίωσαν μαζί το 2007. Η αξιοποίηση του χώρου της Στέγης, σκοπό έχει να αναδείξει το όραμα του στοχαστή στην αξία του πρωτείου του ατόμου και των δικαιωμάτων του και το ρόλο του στη δημιουργία μιας πραγματικά φιλελεύθερης κοινωνίας.
Ο Μάρκος Δραγούμης
Ο Μάρκος Δραγούμης (1926-2011), στη μακρά και πολυτάραχη ζωή του, έζησε από κοντά όλες σχεδόν τις στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σημαντικοί σταθμοί στη ζωή του, υπήρξαν η δράση του στο φοιτητικό κίνημα του ’50, ο εκτοπισμός του για ένα χρόνο (1955-1956) στον Άη Στράτη, η εκλογή του ως βουλευτού της ΕΔΑ το '58 και η παραίτησή του αμέσως μετά υπέρ του Σπύρου Μερκούρη (πατέρα της Μελίνας), η συμμετοχή του στο κίνημα υπέρ των δικαιωμάτων του ανθρώπου, το κίνημα ειρήνης το '60, ο αντιδικτατορικός του αγώνας στο ΠΑΜ και την Αντιδικτατορική Επιτροπή των Ελλήνων του Λονδίνου το '67-74, όπου αναγκάστηκε να διακόψει τη διατριβή του στην κοινωνική ιατρική, να αφήσει την ερευνητική του εργασία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και να γυρίσει όλη την Ευρώπη και Αυστραλία για να ξεσηκώσει Ελληνες και φιλέλληνες, να συλλέξει χρήματα για τον απελευθερωτικό αγώνα εναντίον της χούντας, η έντονη κριτική του στο σοσιαλισμό μετά τα γεγονότα της Πολωνίας το ’70 και η βαθμιαία πορεία του προς το φιλελευθερισμό έχοντας πεισθεί ότι ο υπαρκτός σοσιαλισμός είναι παραγωγός ανελευθερίας. Αμέσως μετά την πτώση της χούντας το ’74, αναλαμβάνει τη διεύθυνση του γραφείου τύπου της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο, στη Βαρσοβία και αλλού, τη διεύθυνση της ελληνικής μεταφραστικής υπηρεσίας της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο τη δεκαετία του '80 και τη διεύθυνση όλων των γραφείων τύπου των ελληνικών πρεσβειών στο εξωτερικό τη δεκαετία του '90.
Μαχητικός και παραγωγικός συγγραφέας, δημοσιογράφος (ΑΥΓΗ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ, ATHENS NEWS), ερευνητής και αρθρογράφος, από το 1960 μέχρι το θάνατό του δημοσίευσε πλήθος άρθρων, μελέτες, βιβλία και μεταφράσεις με οικονομικό, πολιτικό και ιστορικό περιεχόμενο. Η "Πορεία προς τον Φιλελευθερισμό" το Δεκέμβρη του 1991 (Β’ έκδοση το 2010), αποτελεί το μείζον συγγραφικό του πόνημα.
Σκοπός
Σκοπός της δημιουργίας της Στέγης είναι η προσπάθεια κατοχύρωσης της θεσμικής αξιοκρατίας, η ενθάρρυνση και υποστήριξη της ελευθερίας της δημιουργικής σκέψης, έκφρασης και δράσης, με την ανάδειξη επιστημονικών και πολιτιστικών πρωτοβουλιών, η προώθηση, χωρίς πολιτικές, θρησκευτικές, οικονομικές, φυλετικές και άλλες διακρίσεις, της εξάπλωσης της γνώσης, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διεύρυνση του γνωστικού πεδίου και στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας των νέων.
Ο σκοπός θα επιτευχθεί με την πραγματοποίηση στους χώρους του κτηρίου ενός ευρέως φάσματος δραστηριοτήτων, ανοικτό σε όλες τις ηλικίες με επιστημονικά, πολιτιστικά και καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα, καθώς και με τη λειτουργία Βιβλιοθήκης και Αναγνωστηρίου.
Δράσεις
-διοργάνωση και φιλοξενία διαλέξεων, συνεδρίων, εκθέσεων,
-πραγματοποίηση εκπαιδευτικών συναντήσεων και προγραμμάτων, με σκοπό την προώθηση της φιλαναγνωσίας και της καινοτομίας,
-διοργάνωση και φιλοξενία πολιτικών και μη κομματικών, πολιτιστικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων,
-χρήση ηλεκτρονικών μέσων για την πρόσβαση σε διάφορες πηγές πληροφόρησης,
-προβολές ταινιών, ντοκυμαντέρ κ.λπ.,
-σύναψη και ανάπτυξη σχέσεων με πολιτιστικά και άλλα κέντρα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, με στόχο το συντονισμό ενεργειών για την προώθηση κοινών σκοπών, υλοποίηση κοινών προγραμμάτων και από κοινού οργάνωση εκδηλώσεων,
-ενεργός συμμετοχή της Στέγης στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης, της ιστορικής γειτονιάς που τη φιλοξενεί, καθώς και σε ζωτικά κοινωνικά ζητήματα,
-συνεργασία με άλλες Βιβλιοθήκες και άλλους φορείς.
Βιβλιοθήκη - Αναγνωστήριο
Με σκοπό την προσφορά στα ακαδημαϊκά και αλλα ενδιαφέροντα των φοιτητών και του ευρύτερου κοινού, η Στέγη διαθέτει Βιβλιοθήκη σε πολλά θεματικά πεδία, όπως Πολιτικών Επιστημών, Ιστορίας, Λογοτεχνίας, καθώς και το Αρχείο του Μάρκου Δραγούμη. Στόχος της Στέγης είναι η Βιβλιοθήκη να αναπτύσσεται διαρκώς με δωρεές και να διαθέτει Αναγνωστήριο για όσους εγγράφονται ως χρήστες της Βιβλιοθήκης και του Αρχείου.
Φιλοξενία - Ξενώνας
Η Στέγη Μάρκου Δραγούμη διαθέτει έναν πλήρως εξοπλισμένο ξενώνα για την, κατά περίπτωση, ανάγκη διαμονής των προσκεκλημένων της.
Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών Μάρκος Δραγούμης
Η Στέγη Μάρκου Δραγούμη φιλοξενεί το ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης, που ιδρύθηκε το 2008 και είναι πλέον ο σημαντικότερος θεσμικός εκφραστής των φιλελεύθερων ιδεών στην Ελλάδα. Λειτουργεί επαγγελματικά, μετέχει σε διεθνή φόρα και αποτελεί τη μεγαλύτερη ανεξάρτητη, μη-κομματική φιλελεύθερη δεξαμενή σκέψης στη χώρα.
*
Οι εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί για το πρώτο τρίμηνο του 2017, είναι η παρουσίαση του βιβλίου του Μισέλ Ντεγκύ "Σκηνή στον καθρέφτη" σε συνεργασία με τις εκδόσεις Βακχικόν, η παρουσίαση δύο ποιητικών συλλογών, δύο πάνελ πολιτικού περιεχομένου και μια μουσική βραδιά. Την άνοιξη, με την λειτουργία του χώρου της αυλής του κτηρίου, θα υπάρχει η δυνατότητα για περισσότερες και με μεγαλύτερη συμμετοχή εκδηλώσεις.
Η Στέγη Μάρκου Δραγούμη δεν θα υπήρχε δίχως την έμπνευση από την προσωπικότητά του. Βρισκόμαστε ήδη στη διαδικασία συλλογής υλικού για το πρώτο αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του.
*Η Χριστίνα Τζαμάλα είναι υπεύθυνη στη Στέγη Μάρκου Δραγούμη.
