Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 13

Μουσικά σχήματα : Nina Simone

του Πέτρου Γαρδικλή

Σβηστά φώτα, απόλυτη ησυχία. Ξέρεις ότι δεν πρέπει να ακούγεται τίποτε άλλο. Η ανάσα σου φροντίζει να μετατραπεί σε ένα ήρεμο, απαλό κυματιστό τέμπο, ίσα-ίσα να εφάπτεται ευλαβικά στον ήχο του περιστρεφόμενου βινυλίου. Δεν είναι ότι υπερβάλλεις, ούτε ότι έχεις περίεργες συνήθειες. Μάλιστα, μπορεί να μην είναι καν βράδυ, ούτε να παγώνει τα δάχτυλα σου κάποιο ποτό. Μπορεί κάλλιστα να ξύπνησες πριν από λίγα λεπτά. Και μάλιστα σου δίνω το λόγο μου ότι είναι ο καλύτερος τρόπος να ξυπνήσεις ή να ξεκινήσεις τη νύχτα σου. Αν δε, γράφεις κάποιο κομμάτι για τη Nina Simone σίγουρα είναι ο μοναδικός τρόπος. Και αν δεν το έχεις ξανακάνει, μπορώ να σε περιμένω ακριβώς εδώ. Βάλε το δίσκο και κάθισε να ακούσουμε την "Αρχιέρεια της Soul" να αντηχεί στο μυαλό μας λέγοντας:

«Birds flying high you know how I feel /  Sun in the sky you know how I feel  / Breeze driftin' on by you know how I feel / It's a new dawn, It's a new day,  It's a new life, For me, And I'm feeling good…»
Γεννημένη το 1933, η Γιουνίς Κάθλην Γουέημον, γνωστή σε εμάς και ως Νίνα Σιμόν, μεγάλωσε στη Νότια Καρολίνα ως το έκτο από τα οκτώ παιδιά. Κάνοντας τα πρώτα της μουσικά βήματα στην τοπική εκκλησία της Τράιον, ξεχώρισε πέραν από τις φωνητικές δυνατότητες και για το ταλέντο της στο πιάνο. Από δεκαεπτά μόλις ετών άρχισε να δίνει μαθήματα στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια και να συνοδεύει άλλους ερμηνευτές στο πιάνο. Έχοντας την οικονομική υποστήριξη δωρητών, ανοίγουν σύντομα οι πόρτες του Juilliard School of Music στη Νέα Υόρκη. Το όνειρο όμως δεν κρατάει πολύ, και λόγω οικονομικών δυσκολιών αναγκάζεται να διακόψει τις σπουδές της. Στο μέλλον θα τη δούμε να δοκιμάζει να μπει στο Curtis Institute της Φιλαδέλφεια, όπου όμως δεν γίνεται δεκτή – για λόγους φυλετικής διάκρισης, όπως θα μας πει η ίδια. Αυτό άλλωστε, ήταν και ένα από τα μόνιμα θέματα στα τραγούδια της Σιμόν, αλλά και του τρόπου ζωής της. Από την ημέρα που ήταν μόλις δέκα ετών, και την ώρα που έκανε την πρώτη της δημόσια εμφάνιση στο πιάνο, βλέποντας τους γονείς της να μετακινούνται από την πρώτη σειρά προκειμένου να καθίσουν λευκοί, ξεκινάει μια πορεία στην οποία η Σιμόν βάζει το προσωπικό της στίγμα στον πόλεμο κατά του ρατσισμού αλλά και σε άλλα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα.


Το 1960, τη βλέπουμε να συμμετέχει ενεργά στο κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα, αλλά και να φεύγει το 1971 από τις ΗΠΑ, λόγω διαφορών με ατζέντηδες, δισκογραφικές αλλά και τις φορολογικές αρχές με αιτία όπως έλεγε τον ρατσισμό. Αυτό άλλωστε θα οδηγήσει και στην σύλληψη της το 1978 για φοροδιαφυγή πολλών ετών. Η άρνηση καταβολής των φόρων όπως ισχυρίστηκε ήταν η διαμαρτυρία για τον πόλεμο του Βιετνάμ.

Από το 1955, η Νίνα (που σημαίνει στα ισπανικά «κορίτσι», όπως τη βάπτισε αρχικά ο φίλος της) Σιμόν (εμπνευσμένο από την Γαλλίδα ηθοποιό Σιμόν Σινιόρ), ακολουθεί το δρόμο της jazz, της soul, της rhythm ‘n’ blues, και ενίοτε της gospel και τραγούδια της ακούγονται σε πολλές κινηματογραφικές παραγωγές. Παντρεμένη και χωρισμένη δύο φορές, με μία κόρη τη Λίζα (από το δεύτερο γάμο της) θα ζήσει σε πολλά μέρη ανά την υφήλιο.

Με φήμη δύσκολου ανθρώπου, και εκρηκτικό ταμπεραμέντο, το 1995 ρίχνει με αεροβόλο στο παιδί του γείτονα της γιατί γελούσε δυνατά και δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί. Σε άλλη στιγμή, πυροβολεί στέλεχος δισκογραφικής το οποίο κατηγορεί για κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων.

Η ίδια βέβαια δεν θεωρούσε τον εαυτό της τόσο δύσκολο. Από ένα σημείο της καριέρας της και μετά, της αρέσει να αφηγείται ιστορίες στο κοινό της, και με ευχαρίστηση ερμηνεύει τραγούδια που της ζητάνε.

Το 2003, κοντά στο Aix-en-Provence της νότιας Γαλλίας, εκπνέει για τελευταία φόρα στον ύπνο της.