Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 28

Μισέλ Ντεγκύ: Επιλεγόμενα

dimitriadoumet28.jpg

 

Μεταφράζει η Ανδρονίκη Δημητριάδου

Ο Μισέλ Ντεγκύ γεννήθηκε στο Παρίσι το 1930. Ασχολήθηκε με την ποίηση και τη φιλοσοφία. Δίδαξε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Paris VIII (του οποίου είναι ομότιμος καθηγητής) και συμμετείχε στη σύνταξη των περιοδικών Critique και Les Temps modernes. Το 1977 ίδρυσε και διηύθυνε το περιοδικό Poesie. Μεταξύ 1990-1992 διετέλεσε πρόεδρος του Collège International de Philosophie, και από το 1992 έως το 1998 της Εταιρείας Συγγραφέων, Maison des Ecrivains. Το 1998 τιμήθηκε με το Μέγα Κρατικό Βραβείο Ποίησης (Grand Prix national de la poésie) και το 2004 με το Μέγα Βραβείο Ποίησης της Γαλλικής Ακαδημίας. Στις 30 Απριλίου 2014 τo Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας και το Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ανακήρυξαν τον Μ. Ντεγκύ επίτιμο διδάκτορά τους.

Ποιος τι

Εδώ και πολύ καιρό δεν υπάρχεις
Πρόσωπο κάποτε διάσημο και αυτάρεσκο
Δεν ξέρω Πώς σ 'αγαπώ Πάει καιρός
Σ 'αγαπώ με αδιαφορία με μίσος σ' αγαπώ
Από παράλειψη επίκριση ανανδρία
Πεισματικά ενάντια σε κάθε πιθανότητα
Σ 'αγαπώ χάνοντάς σε για να χάσω
Αυτό το εγώ που από τα δικά μας αρνείται να παρασυρθεί
Από πρύμνη (αυτό το ανάγλυφο μπαλκόνι στο αλάτι)
Αρχαία - που σέρνεται με την πλάτη μεσοπέλαγα
Τώρα τι
Στόμα τιμωρημένο
Στόμα καταδικασμένο καρδιά σε τροχιά βηματοδότη
Μάταια μισάνοιχτη μια ερώτηση προς τον καθένα

Ο Τάφος του Du Bellay

Ρώμη

Στο σινεμά Σουσάμι όταν το φόρεμα μισανοίγει
Αλλάζει σκάλα ο κύκλος και τις κόρες διαψεύδει
Κάτω από τις μασχάλες ο παρονομαστής αυξάνει
Η ταρταρούγα κάτω από τα οστά στη θάλασσα σκορπά

Ονειρεύεται η μαριονέτα που ο έρωτας εμψυχώνει
Φάλαγγες στον αγκώνα και καρπός το ισχίο
Ψηλά εκεί στο περβάζι μες τα λουλούδια κρέμεται το κεφάλι
Μαλλιά ινδοσύκης έξω ερειπώνουν κροτάφους

Ρώμη τα παιδιά ονειρεύονται σταλακτίτες κάτω από το φόρεμά σου
Και λύκαινα το ζώο των μαστών στα εγχειρίδια ξεχειμωνιάζει
Διπλά δένονται τα μάτια της που βλέπουν τη νύχτα
Μ στην έλλειψη των μηρών
Κακοσχηματισμένη πλάγια γραμμή θανάτου
Λαμπερή γυναίκα εικόνα εικόνας

(Ή: Ενθάδε κείται το τρίγωνο γυμνό ανάμεσα από λαιμό και στήθος
Το έμβλημα σε δερμάτινο περιδέραιο της δικής μας γυναίκας
Μ στην έλλειψη των μηρών κακοσχηματισμένες πλάγιες γραμμές  θανάτου)


Του ανέμου

Ο άνεμος κατεβαίνει σε ό, τι ανήκει στους Χαν
Ο άνεμος που τη Γη ανακάλυψε
Καταφθάνει και πάλι από την Αφροδίτη το πρωί
Νομάδες είμαι θανάσιμα λυπημένος
Από Ανατολή σε Δύση ο άνεμος κυνηγούσε την ιστορία

Ο άνεμος που σφραγίζει τις σχισμές των προσώπων
Και μέχρι το κόκκαλο χτενίζει τα μάτια
Τη χαμογελαστή μάσκα των νεκρών ανασηκώνει
Τη γη των αποβλήτων ως τα φεγγάρια
Ανεβάζει από το Μον Σεν Μισέλ

Όπου ο Ιώβ στη σελήνη
Γυρίζει πλάγια το πρόσωπο
Προς το Θεό σαν C

Ραιβόποδα τα άσεμνα παιδιά της κάστας*
Γλιστρούν για τελευταία φορά απειλητικά στη σκηνή
Εικόνες της Άρτεμης ποιητές απεργοί περιφέρουν
Ανάμεσα στα τοιχώματα του άγιου Ήλιου DNA, τίποτα
Παρά μόνο μαλακά περιττώματα στα λευκά ράσα των οικογενειών
Ο Νείλος έφηβος και το φεγγάρι δίχως υποδιαστολή
Η γλώσσα έχει φθαρεί από αριστερά προς τα δεξιά
Φίλοι μου ας χωριστούμε για πάντα
Το πρόσωπό σου εξοργισμένο... (οδηγούμαι
Στη λέξη που περνά μέσα από το λαιμό
Δεν έχω παρά αυτό το δέρμα που πέφτει από τα χέρια
Σκέφτηκα καλά να πω καλά)
Ήταν πιο δυνατός από μας ο έρωτας η αδικία
Ας χωριστούμε με την πλάτη κάτω από τον άνεμο

Πολύ παλιό το αποκαλούμενο ξεχειμωνιάζει τριγυρισμένο από βιβλία διάβασης
Χίμαιρα από την επιστήμη για την άγονη ημισέληνο
Και ζωσμένο από πλημμύρες και αποστράγγιση στη γλώσσα του από αριστερά προς τα δεξιά

Το φύλο σε περγαμηνή του Νώε
Τα ζώα κατασπαραγμένα σε βιβλία του Λόρενς
Τα ονόματα  Σαράντα αιώνες δακρύων στην ίριδα
Και δεν έχετε τίποτα δει ακόμα και διώξεις

Το πιο εκπληκτικό πράγμα είναι ακόμα αυτή η εκπληκτική σιωπή
Ο θόρυβος από το δρόμο δεν είναι τόσο δυνατός
Η νύχτα δε σωπαίνει πολύ περισσότερο από την ημέρα

Ενδιαφέρει επίσης, όχι η συντήρηση, η θεατρική, αλλά ο άνεμος κατάμουτρα, που κάθε πρόσωπο νιώθει πλάι-πλάι. Ο άνεμος κάνει το πρόσωπο να μιλάει. ο άνεμος δε λέει ότι συνάντησε το πρόσωπο.

*Με τον όρο κάστα περιγράφεται ο θεμελιώδης θεσμός της κοινωνικής οργάνωσης και διάρθρωσης της Ινδίας. Ο όρος προέρχεται εκ της λατινικής λέξης "castus", που σημαίνει καθαρός, αμόλυντος, χωρίς αναμείξεις.

Κίνηση του κόσμου

Και πώς πάει η ζωή που δεν είναι αιώνια;
Υπήρξε η σαφήνεια    Υπήρξε το αίνιγμα
Έπειτα αυτό ήταν

Υπήρξε το αίνιγμα.    Υπήρξε η σαφήνεια
Να είναι           φάνηκε          αυτό
Υπήρξε το αίνιγμα υπήρξε η σαφήνεια
Έπειτα ήταν η γη στο κέντρο του τραπεζιού

Ποιο αν όχι αυτό θα είναι η δύναμη των αδυνάτων;

Μια χήνα

Οι χήνες οι πέτρινες στέγες το ξέφωτο
Οι χήνες η λίθινη πέτρα το ποτάμι
Η στροφή και στη στροφή το πέτρινο δέσιμο
Το δάσος της γης η λωρίδα του χώματος σε χήνες
Το χώμα οι καστανιές ο ουρανός ξέχωρα
Η καμινάδα των προσευχών στο όρος της στροφής
Κτηνοτρόφοι ψηφοφόροι σοσιαλιστές αρβέρνοι
Οι σκεπές τριπλές στρόγγυλες όπως η Κασσιόπη
Η άγρια κατοικίδια χήνα κινείται μεταξύ Κύκνου και ξέφωτου
Κώνοι σχιστόλιθου οι καπνοί στον ουρανό κολυμπούν
Και στην αυλή προγόνων παράθυρα
Όπου ο αστερισμός προσγειώνονται οι χήνες
Πιο μακριά το ποτάμι ορμούσε από ό, τι στον ουρανό το ταξίδι
Τη χήνα κρατάει το τζάκι με κομμένες τις φάλαγγες
(Τα κάστρα ήρθαν μετά) (Μια χήνα, δυο χήνες)
Ήταν μέσα στην κληρονομιά το κυβικό μέτρο του σχιστόλιθου
Το γρασίδι από την έξοδο σε καστανιές υψωνόταν
Όπου γλιστρούσε το πετρώδες φύλλωμα στο κενό του ποταμού
Οι γυναίκες συχνά δεν μιλούσαν για άνδρες
Αστραφτερά ξυλοπόδαρα εργασίας τοποθετούνταν σε σπίτια κοντά
(Ο σταυρός κατέλαβε τη στροφή πριν από το κάστρο)
Ο Καίσαρας ξεσήκωσε το στρατόπεδο ο Ραμαντιέ* κατασκεύασε έναν σοσιαλιστικό χυμό


*Paul Ramadier (1888 – 1961) Γιος ψυχιάτρου, σπούδασε δικηγόρος και έγινε διδάκτωρ του αστικού δικαίου. Ήταν υπερασπιστής των συνεταιρισμών, ένθερμος υποστηρικτής του σοσιαλισμού, υπήρξε ενεργό στέλεχος από το 1904 και βουλευτής της Αβεϊρόν της Γαλλίας κατά τα έτη 1928-1940, 1945-1951 και 1956-1958. Το 1914 κλήθηκε στον πόλεμο ως λοχίας πεζικού και τραυματίστηκε σοβαρά. Για το λόγο αυτό κέρδισε το Στρατιωτικό Μετάλλιο και το Σταυρό του Πολέμου.