του Νέστορα Ι. Πουλάκου
ΤΟ ΝØΗΜΑ, Νουβέλα, Έλενα Μαρούτσου, Εκδόσεις Κέδρος, 2010
Κι ο μπάρμαν, εκεί που φαινόταν να απολαμβάνει το συνηθισμένο πρόγραμμα που κυμαινόταν από ελληνικά ποπ μέχρι ανήκουστα σκυλάδικα, βρέθηκε να τσουγκρίζει με τον Τζέισον και να σιγοτραγουδάνε παρέα τους στίχους των Clash. Στο ρεπερτόριο δεν άργησαν να προστεθούν οι Sex Pistols, ο Tom Waits, μέχρι και Nick Cave τραγούδησαν σχεδόν αγκαλιασμένοι αφού από ένα σημείο και μετά ο Τζέισον είχε πηδήξει απ’ το πίσω μέρος της μπάρας κι έκανε πρόγραμμα μόνος του: Do you love me? ούρλιαζαν το ρεφρέν οι δυο τους προς το μέρος μου κάνοντας κάτι θεατρινισμούς που ο παπάς έμοιαζε να αποδοκιμάζει πιάνοντας το σταυρό που κρεμόταν στο στήθος του αν και μετά από λίγο έμοιαζε να τον χτυπάει ελαφρά στο στέρνο του στο ρυθμό του τραγουδιού. Όταν στα decks μπήκε – μα πόσο καιρό είχα να το ακούσω; - το The house of the rising sun, ο Τζέισον πήδηξε πάλι τη μπάρα για να με ζητήσει με υπόκλιση σε χορό. Ο τελευταίος χορός λίγο πριν φτάσουμε στο Σπίτι του Δύοντος Ηλίου, μου είπε βάζοντας τα χέρια του γύρω απ’ τη μέση μου. Τότε, μέσα στον καθρέφτη του προσώπου του, είδα τον εαυτό μου σα μια κοπέλα που με ζηλευτή χάρη θα στροβιλιζόταν στην ολισθηρή πίστα του έρωτα χωρίς να σπάσει τα μούτρα της ποτέ.
Eδώ στο Βακχικόν είχαμε την απίθανη... τύχη να γνωρίσουμε την Έλενα Μαρούτσυ πέρυσι το καλοκαίρι, να μας παραχωρήσει μια ροκ συνέντευξη εξ αφορμής του βραβευμένου της μυθιστορήματος "Μεταξύ συρμού και αποβάθρας" (Eκδόσεις Καστανιώτη) αλλά και να διαβάσουμε ολόκληρη όπως και να προδημοσιεύσουμε μέρος της νουβέλας που σας παρουσιάζω σε αυτό το τεύχος, σε εκείνο του Δεκεμβρίου.
Μα γιατί τα λέω όλα τα παραπάνω; Για τον απλό λόγο να προλάβω τυχόν απορίες σας, ή πονηρές σκέψεις σας περί εκλεκτικών συγγενιών και τα συναφή σε περίπτωση που ανατρέξετε στο πρόσφατο ιστορικό του περιοδικού, αφού σαφώς θα έχετε πονηρευτεί κι εσείς από την περιρέουσα, συνομωσιολογική ατμόσφαιρα αυτών των ημερών στην κατακαημένη χώρα που ζούμε.
Στη σειρά "ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ" (αγαπημένη φράση άλλωστε της παρέας των Βακχικών), εντάσσεται αυτή η νουβελα της Μαρούτσου. Η οποία και θα μου επιτρέψει να της τονίσω, ότι δεν θα μου έκανε καθόλου μα καθόλου εντύπωση αν αποτελούσε μέρος του περυσινού βραβευμένου μυθιστορήματός της. Κυλάει βάσει του ίδιου στυλ, σε παρόμοιο τέμπο, με την ίδια εξομολογητική αλλά και ειρωνική διάθεση, όπου η ηρωΐδα (και στα δυο βιβλία) είναι έξυπνη πλην ελλειμματική σε πολλά, τα οποία βέβαια τα αντιμετωπίζει με περίσσιο χιούμορ και που στο τέλος αναδεικνύεται σε πραγματική ηρωΐδα του μικρόκοσμού της : του εαυτού της, δηλαδή.
Κακά τα ψέματα : η Μαρούτσου έχει μια αξιοθαύμαστη ικανότητα να διηγείται. Το λέω αυτό διότι, όπως και να το κάνουμε κι ας είναι απορίας άξιο, δεν την έχουν όλοι οι συγγραφείς. Στην πλειονότητά τους μπαίνουν σε κοιλιές και μπλέκονται σε μονοπάτια ατέρμονα, από τα οποία άντε να βρουν το δρόμο της επιστροφής προς την τελική έξοδο της ιστορίας. Η Μαρούτσου αυτό δεν το κάνει. Τουλάχιστον στα δυο τελευταία της βιβλία που έχω διαβάσει.
Αντίθετα και με όπλο το χιούμορ της, καθώς και τη διάθεση της να παίξει με τις λέξεις, να κάνει στιχάκια και ρίμες, να στρεβλώνει φράσεις και να πράττει ποικίλες παραλλάξεις, προκαλεί την πλοκή να ρέει και να ρέει τόσο αχόρταγα, που κάνει τον θεατή να πεινά και να πεινά όλο και πιο πολύ.
Στο "ΝØΗΜΑ" της έχει ως βάση την "Αλίκη" του Λούις Κάρολ, αλλά και τον Κάρολ εν γένει θα έλεγα, ξεδιπλώνοντας την ιστορία μιας ασθενικής κοπέλας που μπλέκει σε περιπέτειες όχι τύπου James Bond ή Κωνσταντίνου Τζούμα (sic!), αλλά σε ιλαροτραγικά περιστατικά που μπορεί να συμβούν οπουδήποτε και στον οποιοδήποτε. Όλα αυτά βέβαια πάντα υπό το πρίσμα του ελλείμματος της ηρωΐδας της : η εγκυμοσύνη και ο γκόμενος που είναι χαμένος στην Ευρώπη, ο περίεργος γιατρος κι η πολυαγαπημένη οικογένειά του, το μυστήριο της φωτογραφίας και το πρόσωπο... μυστήριο, η αϋπνία και το άγχος...
Συνοψίζοντας τονίζω ότι η Έλενα Μαρούτσου κάνει ένα ακόμη βήμα πετυχημένο. Ξέρει να διηγείται παραμύθια, γράφει με τρόπο αστικό χωρίς όμως να προσβάλλει το μέσο αναγνώστη της (δηλαδή δεν ισχύει στην περίπτωσή της το -για να σοβαρευτούμε- ελιτίστικο ΕΜΕΙΣ ΚΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ). Οι ήρωες της δεν είναι ούτε κατακαημένοι αλλά ούτε και πίνουν μαργαρίτα στη γαλλική Ριβιέρα, είναι όμως μορφωμένοι, ζουν στα πλούσια προάστια, έχουν μεγαλώσει σε ένα προστατευόμενο περιβάλλον, και κουβάλουν όλες εκείνες τις νευρώσεις της γενιάς με τις συνεχείς πάλες της για το που βαδίζει και ποια εντέλει είναι η κοινωνική της ταυτότητα. Αυτά όλα αποτυπώνονται στα γραπτά της ανάγλυφα.
Καλή συνέχεια Έλενα.
